Тулаайах
Главная / Кэпсээннэр / Тулаайах
2 чааһа
Айхал сымнаҕас, сылаас суорҕанынан бүрүнэн, утуйан турда. Орунун таҥаһын хомуйаат, куукунаҕа барда. Куукунаҕа төрөппүттэрэ чэйдии олороллоро. Өрүүнэ Айхалы көрөөт:
- Хайа, сыллыый, уһугуннуҥ дуо? - диэн ыйытта
- Уһуктан..
- Кэл оччоҕо, үүттээх чэйдэ иһиэххэ - диэт Сүөдэр остуол анныттан өссө биир устуулу хостоон биэрдэ.
Өрүүнэ буолла уолун утары итии чэйи уурда. Айхал сэрэнэн аҕай чэйи иһэ-иһэ, билигин аҕай ыһаарыллыбыт, сып-сымнаҕас алаадьыны сиэтэ. Итинник курдук күн дьыл көтөн испитэ. Айхал номнуо 13 сааһын туола охсубута. Үөрэххэ тардыһыылаах уол этэ. Куруук “биэс” эрэ сыанаҕа үөрэнэрэ, оскуола туйгун үөрэнээччитэ. Аҕата Сүөдэр бэйэтэ маҕаһыыннааҕа ол иһин дьиэ кэргэн тоттук олороро.
Биир сынньалаҥ сарсыарда , Айхал ыһыыттан уһуктан кэлбитэ. Үчүгэйдик истибитэ, төрөппүттэрэ этиһэллэр эбит. Бу икки сыл тухары, төрөппүттэрэ хаһан да итинник улаханнык айдаарсалларын истэ илигэ. Уол аргыый аҕай орунуттан тураат, куукуна аанын диэки баран, төрөппүттэрэ туох дииллэрин иһиллии турда. - Оччоҕо тугу гынабыт? - диэн Өрүүнэ эриттэн ыйытта
- Тугу гыныахпытый?! Бааҥҥа баар харчыбытын ыларга тиийэбит…
- Айхалга диэн муспуппут дии?
- Оччоҕо тугу гынаарыгын?! Кыбартыырабытын да атыылаатахпытына ол харчыта тиийиэ суоҕа. Эн букатын акаары дьахтаргын быһылаах дии, ол иэспин төлөөбөтөхпүнэ уулусса туран хаалыахпыт - диэт Сүөдэр өрө тыына түстэ.
- Ону билэ-билэ хайаан ол иэһин ылбыккыный?
- Онтон маҕаһыыммын кэҥэтиэм дии санаатааҕым. Хантан билиэмий маҕаһыыным умайан хаалыа диэн. Сарсын бүтэһик күнүм…
- Арай Ермаковка күүтэ түс диэтэххинэ?
- Виталий Тихонович оннугу сөбүлээбэт киһи. Ол иһин бааҥҥа баар харчыны ылыахха.
- Айхал счета дии, үөрэхтээх киһи буоллун диэн мунньан испиппит дии..
- Тыый, наар Айхал да Айхал. Ол Айхал биһиэхэ ким да буолбатах - диэн Сүөдэр кытаанахтык эттэ.
- Сүөдэр, хайдах буоллуҥ? Айхалы биһиги бэйэбит оҕобут курдук иитэ ылбыппыт дии…
- Мин атын оҕону иитиэхпин баҕарбатаам. Эн эрэ баҕараргыттан сөбүлэспитим. Наада буоллаҕына билигин даҕаны төттөрү оҕо дьиэтигэр илдьиэм.
- Мин эйиигин үчүгэй киһи дии санаабытым - диэт Өрүүнэ хараҕын уутун сотто-сотто хостон баран хаалла. Айхал ону истээт, санаата түһэн төттөрү хоһугар барда. Сүөдэр буолла кыратык олоро түһээт төлөпүөнүнэн кимиэхэ эрэ эрийдэ. Кэпсэтэн бүтээт, кууркатын кэтэн баран, кыбартыыра аанын тоҕо быраҕаат тахсан барда.
Нөҥүө күнүгэр Сүөдэр дьиэтигэр холуочук кэлбитэ. Дьиэтигэр киирэ түһээтин кытта айдааран барбыта. Кэргэнигэр:
- Дьахтар, ханна бааргыный? Эриҥ кэллэ - дии-дии итирик куолаһынан ыһытыыра. Өрүүнэ түргэн аҕайдык сүүрэн кэлээт:
- Аргыый, Айхал утуйа сытар - диэтэ.
- Утуйдун утуйбатын. Түргэнник малын хомуйа оҕус
- Ханна илдьээри гынныҥ?
- Төттөрү оҕо дьиэтигэр… Кини миэстэтэ онно
- Айхалы эн илдьэн суоҕа. Мин көҥүллээбэппин - диэн баран Өрүүнэ суолу бүөлүү турда
- Мин эйиигиттэн куттаммаппын - дии түһээт, Сүөдэр Өрүүнэни туох баарынан үттэ. Өрүүнэ сонно сиргэ оҕутта. Бу иннинэ кэргэнэ хаһан даҕаны илиитин киниэхэ көтөҕө илигэ.
3 чааһа
Айхал, Сүөдэр таһыгар кэлэн саҕатыттан тоҕо тардыбытыгар, уһуктан кэллэ.
- Бардыбыт - диэн Сүөдэр бардьыгынаата уонна Айхалы орунуттан тоҕо тардан туруорда.
- Аҕа, хайдах буоллуҥ? - уол ыйыта сатаата
- Мин эйиэхэ аҕа буолбатахпын уонна хаһан да буолуом суоҕа! Бардыбыт!
- Ханна?
- Оҕо дьиэтигэр, эн миэстэҥ онно баар.
- Мин ханна да барбаппын! - диэн Айхал ыһытыы түстэ. Сүөдэр онуоха уордайара Айхалга саба түстэ
- Сатана оҕото олохпун буортулаатыҥ! Икки сыл анараа өттүгэр эйиигин иитэ ылбатах эбиппит буоллар, билигин үчүгэйдик олоруо этибит - дии-дии Сүөдэр Айхал хабарҕатын баттаата. Уол тыына хааттаран сөтөллөөн барда. Эмискэ кыбартыыра аанын тоҕо тэбээт, милииссийэ үлэһиттэрэ киирэн кэллилэр. Сүөдэри оҕоттон тоҕо тардан ылаат, илиитигэр наручник кэтэртилэр. Биир милииссийэ үлэһитэ дьахтар Айхалга кэлээт:
- Тугуҥ да ыалдьыбат дуо? - диэн ыйытта
- Суох
- Ол да буоллар биһигини кытта балыыһаҕа барыахха ду, рентгенҥа түһээр
- Сөр
Ити түгэн кэнниттэн биир ый ааспыта. Сүөдэр ити иннинэ милииссийэҕэ тутулла илигиттэн, бастакытыгар 15 эрэ суукка олорбута. Тахсаат сонно кыбартыыраларын атыылаабыта. Ол иһин билигин кыракый кыараҕас коммуналкаҕа олороллор. Сүөдэр өссө күүскэ арыгыга ылларан испитэ. Өрүүнэ эрин бобо сатаабыта да буоллар, Сүөдэр кими да истибэтэ. Тохтуохтааҕар Сүөдэр арыгыга ойоҕун эмиэ сыһыаран испитэ. Өрүүнэ бастаан биир эрэ үрүүмкэни иһэрэ, онтон кэнники кэмҥэ , эрин кытта бутыылка иччитэхсийиэр диэрэ иһэллэр. Айхал ону көрө-көрө санаата түһэр. Киэһэ утуйаары сытан , иһигэр “Маннык олохтонуом кэриэтэ, оҕо дьиэтигэр олорбутум ордук буолуо этэ” дии саныыр.
Опекалар итини көрөллөрө буоллар, Айхалы сонно төттөрү оҕо дьиэтигэр илдьиэ этилэр, ол да буоллар опека үлэһиттэрэ бэрэбиэркэлии кэлбэтэхтэрэ ыраатта.
Биир киэһэ, төрөппүттэрэ эмиэ дьону муһан баран арыгылыы олорбуттара. Өрүүнэ номнуо утуйан хаалбыт. Сүөдэр хайа эрэ биир эр киһини кытта иһэ олороллоро. Айхал аһыа кэлэн куукунаҕа киирбитигэр, Сүөдэр:
- Нохоо, буокканы ылан кэл эрэ - диэн эттэ
Айхал буолла истибэтэх курдук туттунна. - Ноо, истэҕин дуо, аҕаҥ туох диирин - диэт Сүөдэр бииргэ иһэ олорбут киһитэ туран кэллэ , уонна Айхалы саҕатыттан харбаан ылла.
- Истэбин. Ол да буоллар арыгыны ыла барыам суоҕа.
- Букатын куттаммат буоллуҥ дуо? - диэт Сүөдэр Айхалга быһахтаах кэллэ
- Эһиги хайаан миэхэ итинник сыһыаннаһаҕыт? Наадата суох буоллахпына төттөрү оҕо дьиэтигэр биэриэххитин
- Биһиэхэ эйиигин иитэрбит туһугар биэрэр харчылара наада , ол иһин ханна да барыаҥ суоҕа.
Айхал ону истээт, куукунаттан баран хаалла.
Бу сиртэн туох да буолбутун иһин күрүүргэ сананна
4 чааһа
Түүн дьоно утуйбуттарын кэннэ Айхал аргыый аҕай орунуттан тураат, суумкатыгар саамай наадалаах малын хомунна. Ол кэннэ халыҥ сонун кэтэн баран, суумкатын ылаат дьиэттэн тахсан барда.
Уол түүнү вокзалга атаарда. Сарсыарда эрдэ тураат, аччыктаан ас көрдөнө барда. Өр баҕайытык биир кафе таһыгар, Айхал төттөрү таары хаамыталаата. Эмискэ кафеттан биир эр киһи тахсан, бөх биэдэрэтигэр ытырыллыбыт буулканы быраҕан кэбистэ. Айхал өр толкуйдаан, бөх биэдэрэтин таһыгар чугаһаан баран, тулатын көрүнэ түһээт, эр киһи бырахпыт буулкатын хостоон ылла. Онтон түргэн үлүгэрдик кафе таһыттан куотан хаалла.
Ол кэмҥэ, Сүөдэрдээх Өрүүнэ өйдөрүгэр кэлээт, уоллара сүппүтүн бэлиэтии көрбөтүлэр даҕаны. Сүөдэр чугастыы маҕаһыыҥҥа баран өссө арыгы ылан кэлбитэ, ону иһэн саҕалаабыттара.
Айхал, эргэ оҕо оонньуур площадкатыгар кэлээт, буулкатын сиэн, матыйан барда. Тулатыгар ким да суоҕа. Ол аһыы олордоҕуна эмискэ кэнниттэн, ким эрэ:
- Ноо, аатыҥ кимий? - диэтэ
Айхал эргийэн көрбүтэ, кини курдук уҥуохтаах, спортивкалаах уол турар эбит. - Айхал диэммин
- Мин Витя диэммин, билсэн кэбиһиэххэ. Эйиигин манна көрө иликпин, саҥа кэллиҥ дуо?
- Биир ый анараа өттүгэр, куорат бу өттүгэр көһөн кэлбиппит… Ол иннинэ сыантыр диэки олорбуппут
- Төрөппүттэрдээххин дуо?
- Бааллар, ол да буоллар кинилэр миэхэ төрөппүт буолбатахтар
- Хайдах ол? - диэн Витя ыйытта
- Онтон иитиэх төрөппүттэр. Икки сыл кинилэри кытта олорбутум. Кэнники кэмҥэ иһэр аһыыр буоллулар, уонна миэхэ наадыйбаттар ол иһин куоппутум кинилэртэн…
- Мин эмиэ эн курдук дьылҕалаах киһибин… Төрөппүттэрим эмиэ иһэллэр, итирдэхтэринэ миигин кырбыыллар иҥин… Эйиигин уолаттары кытта билсиһиннэрэбин дуо?
- Сатанар буоллаҕына, билсиһиннэр…
- Чэ , оччоҕо миигин батыс - диэт Витя тулатын көрүнэн баран, кыараҕас ыллык устун хаама турда. Айхал кэнниттэн батыста.
Аҕыйах мүнүүтэнэн уолаттар биир быраҕыллыбыт хас эмэ этээстээх дьиэ таһыгар кэллилэр. Айхал, ааҥҥа тиийбитэ, хатааһыннаах эбит: - Витя, хатааһыннаах дии
- Аргыый, да - диэт Витя сиэбиттэн күлүүһү хостоот ааны арыйда. Айхал утары бараары гыммытыгар, Витя:
- Ноо, тохтоо эрэ. Миигин батыс - диэтэ. Витя ааны сабаат, утары хаамта. Айхал барыта быыл, бөх буолбут хостору көрө-көрө хайдах эрэ куттанан барда. Эмискэ Витя улахан баҕайытык:
- Макс, ханна бааргыный, мин кэллим! - диэн ыһытыы түстэ. Сотору буолаат бүтэһик хос диэкиттэн атах тыаһа иһилиннэ. Айхал куттанан Витя кэннигэр саста. Эмискэ хараҥаттан, 15-16 саастаах, уҥа сыҥааҕар быһаҕынан быспыт курдук шрамнаах уол кэллэ. Уҥа илиитигэр, кыһыл көмүс чаһыы иилиллэ сылдьарын Айхал сонно бэлиэтии көрдө.
- Здорова, Макс - диэт Витя ол уолу кытта илии тутуста.
- Кимий, бу?! - диэн Макс сөбүлээбэтэхтии Айхал диэки көрдө
- Бу, Айхал. Үчүгэй уол. Биһигитин кытта сылдьыа дии ?
- Мин туох диэбиппиний үнүр аҕай. Умна оҕустуҥ ду?! - диэт Макс бүрүүкээтин кэтэҕиттэн бэстилиэти хостоот, Витя сүүһүгэр кыҥаата
- Ноо, Макс, хайдах буоллуҥ? Айхал үчүгэй уол, биһиги туспутунан кимиэхэ да этиэ суоҕа… Буолбат дуо, Айхал?
- Оннук, кимиэхэ да этиэм суоҕа - диэн Айхал хоруйдаата.
- Чэ, итэҕэйэбин. Арай ким эмит биһиги туспутунан биллэҕинэ, иккиэҥҥитин бу бэстилиэтинэн ытан түһэриэм - диэт Макс бэстилиэтин түһэрээт, анараа хоско баран хаалла.
Айхал куттанан тылыттан матта. Витя ону көрөн уоскута сатаата: - Айхал, куттаныма, Макс үчүгэй… Эппэтэххинэ тугу да гыныа суоҕа - диэтэ.
- Ити бэстилиэтэ дьиҥнээх дуо?
- Дьиҥнээх…
- Хас саастааҕый кини?
- 16… Барыбытыттан саамай аҕабыт.
- Хантан оччоҕо бэстилиэти ылла кини?
- Чэ, Айхал билэҕин дии, нуучча өс хоһоонун “Меньше знаешь, крепче спишь”. Мин эйиэхэ Макс туһунан сарсын кэпсиэм
5 чааһа
Витя , Айхалы кыракый хоско батыһыннаран кэллэ.
- Чэ, Айхал, бүгүҥҥүттүн ыла эн биһигини кытта сылдьаҕын. Дьиэбиттэн күрээбитим диэбитиҥ дии, ол иһин бу хоско олорон эрээр
- Махтал, ити Макс туһунан кэпсии түһэҕин дуо?
- Сарсын диэбитиҥ дии, ду билигин кэпсиибин дуо?
- Кэпсээ…
- Мин Максы кытта биэс сыл буолла билсиспиппит. Ол саҕана мин 10 эрэ этим. Иккиэн бииргэ сайыҥҥы лааҕырга сылдьыбыппыт. Икки сыл буолан баран эмиэ көрсүспүппүт онуоха Макс “Баандабар киирэҕин дуо?” диэбитэ. Онно толкуйдаабакка даҕаны сөбүлэспитим. Ол курдук 12 саастаахпар аан маҥнай табах тарпытым уонна арыгы испитим. 13-тээхпэр Максы кытта наркотигы боруобалаабыппыт… Онтон сылтаан доруобуйабын бэйэм алдьатан эрэбин. Баандаттан тахсыахпын баҕарабын да буоллар, син биир кыаллыбат буоллаҕына. Макс кинини кидаайдаабыт киһини бэстилиэтинэн төбөтүгэр ытыах буолбута. Урут биһигитин кытта биир уол сылдьар этэ… Аата арааһа Никита диэн быһылаах этэ, эмиэ баандаттан тахсаҕын диэн баран хаалбыта. Онтон ол түүнүгэр уулуссаҕа ким эрэ ол уолу быһахтаабыт этэ. Балыыһаҕа сытан өлбүтэ диэбиттэрэ. Онтон ыла мин Макстан куттанабын - диэн Витя билиннэ
- Онтон Макска төрөппүттэрэ суох дуо?
- Ийэтэ кыра эрдэҕинэ өлбүт үһү, аҕата буолла улахан тойон ол иһин солото суох сылдьар. Чэ мин бардым, хоскун оҥоһун - диэт Витя тахсан барда.
Витя Айхалтан тахсаат, үөһэ этээскэ Макс хоһугар барда. - Макс, Айхалы ичитэх хоско олортум
- Сөп, ити уолу көрө сылдьаар эрэ … Хайдах эрэ сөбүлээбэтим… Уонна уолаттары ыҥыраар, бары кэллиннэр.
- Макс, мин эйиэхэ биири этэрдээхпин
- Эт түргэнник
- Мин баандаттан тахсыахпын баҕарабын
- Хайаан
- Онтон маннык олохтонуом кэлбэт. Үлэлээх үөрэхтээх киһи буолуохпун баҕарабын. Баандабытын туттахтарына бары хаайыы дьоно буолуохпут дии..
- Эһиги хаайыыга киириэххит, мин суох… Уонна биһиги сокуону кэспэппит ол иһин куттаныма…
- Ол да буоллар…
- Чыып диэтиҥ ду? - диэт Макс эмискэ быһаҕы хостоот Витя хабарҕатын таһыгар тутта
- Ноо, Макс хайдах буоллуҥ, быһаххын түһэр
- Аны биирдэ баандаттан куота сатааиаххына бу быһаҕынан хабарҕаҕын тоҕо быһан кэбиһиэм.
- Өйдөөтүм - диэт Витя тахсан барда.
Макс баандатыгар сүүрбэттэн тахса уол баара. Бары уон түөртээх, уон биэстээх эр бэртэрэ. Сарсыарда ити оҕолор оскуола үөрэнээччилэрэ, онтон үөрэх бүппүтүн кэннэ, бу быраҕыллыбыт дьиэҕэ хомуллан, 90-нус саҕанааҕы мафия курдук буолаллар. Бары тойоннорун эрэ эппитинэн сылдьаллара. Ким эрэ Макс тылын истибэтэҕинэ, улаханнык кэһэйэрэ. Айхал өссө билбэт, туох хара санаалаах киһитин кытта сибээстэспитин.
Ити кэннэ нэдиэлэ ааспыта. Айхал баанданы сөбүлээбитэ. Толору ас-үөл, таҥас-сап. Өтөрдөөҕүтэ аан бастаан пиибэни боруобалаан көрбүтэ. Хас киэһэ ахсын Макс уолаттарыгар диэн бүтүн хоруопка пиибэни аҕалар. Онтон Айхалга эмиэ бэрсэллэр. Макс буолла бэйэтэ испэт, тоҕо диэтэр икки нэдиэлэнэн тустууга күрэхтэһэ барар. Күрэх Казахстаҥҥа буолар буолан , Макс бэйэтигэр солбуйааччыны көрдүүрэ. Кини хараҕа Айхалга түспүтэ.
6 чааһа
Макс бараары сылдьан , Айхалы бэйэтигэр ыҥырда.
- Чэ, маладьыас, Айхал. Эйиигин тулуйбакка куотан хаалыа дии санаабытым. Мин бүгүн киэһэ Казахстаҥҥа барабын ол иһин эн миэхэ солбуйааччы буол. Эйиэхэ бу барытын суруйдум - диэт Макс Айхалга кумааҕыны уунна
- Манна биир дьыала баар. Базаттан чугас соҕус биир маҕаһыын турар. Камера диэн суох. Саҥа аһыллыбыт маҕаһыын , ону эһиги түүн киирэн , сыаналаах малын таһаарыахтааххыт. Мин куруук сибээскэ баар буолуом ол иһин эрийээриҥ тугу эрэ ыйытаары гыннаххытына. Үксүн табааҕы, пиибэни таһаара сатаарыҥ. Тугу да косяктаабатаххытына барыта үчүгэйдик ааһыа…
- Ол сокуону кэһии буолбатах дуо?
- Туох да буоллун. Мин кэлэрбэр ол эппит малым барыта бу кабинеппар сытар буолуохтаах.
- Сөп - диэт Айхал суруктаах кумааҕыны ылаат тахсан барда.
Ол кэмҥэ, Сүөдэрдээх Өрүүнэ дьэ өйдөнөн, уоллара сүппүтүн көрбүттэрэ. Иккиэн сонно милииссийэҕэ баран сайабылыанньа суруйа охсубуттара. Айхал сүппүтүн туһунан опека биллэҕинэ, Сүөдэрдээх Өрүүнэттэн төрөппүт быраабын быһыахтара. Онтон кинилэр куттаналлара ол иһин милииссийэттэн ураты бэйэлэрэ эмиэ уулуссаҕа дьонтон ыйытала-ыйыталаһа Айхалы көрдүү сылдьаллара.
Нөҥүө күнүгэр Макс барбытыгар, Айхал баандаҕа тойон буолан хаалбыта. Уол, Макс сорудаҕын толорорго санаммыта. Киэһэ күн киирбитин кэннэ, уолаттар уонча буоланнар маҕаһыын турар сирин диэки барбыттара. Айхал түннүгү хаамысканнан өлтү быраҕаат, маҕаһыын иһигэр киирэн баран, табаардары таһааран барда. Баанда уолаттара, табаардаах хоруопкалары тутан баран базаҕа түргэн үлүгэрдик ууран кэлэллэр. Айхал түннүгүнэн төттөрү тахсыбытыгар;
- Ноо, Айхал бүтүөххэ - диэн Витя эмискэ эттэ
- Тохтоо, эһиги баран эриҥ, мин бу кассаттан харчыны ылан баран кэлиэм - диэт Айхал төттөрү маҕаһыыҥҥа киирэн хаалла. Уолаттар бары базаҕа бардылар.
Айхал кассаны алдьатан харчытын ылан баран, ааҕа олордоҕуна эмискэ кэннигэр атах тыаһын иһиттэ - Витя, төттөрү кэллиҥ дуо? - диэн Айхал ыйытаатын кытта, эмискэ
- Стоять, руки верх - диэт милииссийэ үлэһиттэрэ этэ түстүлэр. Айхал биир кэм куттанан даҕаны, соһуйан даҕаны саҥарбакка илиитин үөһэ көтөхтө. Эмискэ илиитигэр наручнигы кэтэрпиттэрин эрэ өйдөөн хаалла.
7 чааһа
Айхал милииссийэ учаастагар хайдах кэлбитин өйдөөбөт. Туппуттарын кытта хайдах эрэ сонно допуруостуур хоско баар буолуо түспүтэ. Сотору буолаат аан аһыллыбытыгар, биир милииссийэ таҥастаах эр киһини кытта, кырдьаҕас соҕус көрүҥнээх дьахтар киирдэ.
- Бу Анна Никифоровна, психолог. Эн 18 туола илик буолаҥҥын кини допуруоска баар буолуо - диэн милииссийэниэр эттэ
- Хаһан баҕарар миигиттэн тугу эрэ ыйытыаххын сөп - психолог эттэ
- Чэ, саҕалыахха. Эн соҕотоҕун “үлэлиигин” ду? Эбэтэр хас эмэ буолан сылдьаҕыт ду?
- Тойоммун бирикээһинэн ити маҕаһыыны уора барбыппыт. Бэйэм буолла баандаҕа сылдьабын. Баандаҕа сүүрбэччэ уолаттар бааллар. Маҕаһыыҥҥа буолла уон буолан киирбиппит - диэн Айхал оҥорбут буруйун билиннэ
- Букатын “Слово пацана” курдук эбиккит дии. Ол баандаҕыт тойоно кимий? - диэт милииссийэниэр күлэ түстэ
- Макс диэн. Араспаанньатын билбэппин. Холуйан эттэххэ уон алталаах быһылаах. Ол да буоллар төлөпүөнүн нүөмэрэ баар - диэт Айхал сиэбиттэн төлөпүөнүн хостоот Макс нүөмэрин көрдөрдө.
- Эрий эрэ
Айхал эрийбитигэр : - Абонент недоступен - диэтэ
- Чэ нүөмэри мин ылыам уонна базаннан көрдүөхпүт. Эн буолла салҕыы кэпсээ
- Баандаҕа Витя диэн уол баар этэ. Ол кини Максы кытта миигин билиһиннэрбитэ. Макс ханнык эрэ улахан тойон уола диэн кэпсээбитэ
- Баандаҕытыгар тугу гынаҕыт?
- Пиибэни иһэбит, табааҕы тардабыт, Макстаах буолла наркотигы сыллыыллар быһылаах. Итиннэ эргэ быраҕыллыбыт дьиэҕэ баар базабыт.
- Нохоо, өйдүүгүн дуо? Ити хайа эрэ уол сорудаҕын толорон сылдьаккын хаайыыга бараҕын… Саамай кырата 2 сыл онтон да элбэҕи биэриэхтэрин сөп - диэт милииссийэниэр кытаанахтык көрдө
- Онтон Макс сокуону кэспэппит диэбитэ дии…
- Итэҕэйбэт буол билбэт дьоҥҥун. Арба төрөппүттэрдээххин дуо?
- Детдом иитиллээччитэ этим. Иитиэх төрөппүттэрдээхпин. Сүөдэр уонна Өрүүнэ диэн. Наар иһэллэр ол иһин кинилэртэн куотан бартым уонна ити баандаҕа киирбитим.
Эмискэ ааны тоҥсуйаан : - Табаарыс , майор киириэххэ сөп дуо - диэн биир эр киһи ыйытта.
- Киир
- Эһиги ыыппыт нүөмэргит хаһаайынын биллим. Ворон Максим Леонидовичка сурулла сылдьар. Хаартыската бу баар - диэт эр киһи, хаартысканы уурда
- Бу дуо тойонуҥ? - милииссийэниэр хаартысканы Айхалга көрдөрдө.
- Кини.
- Ити Вороны допуруоска ыҥыраар эрэ - диэн милииссийэниэр эр киһиэхэ эттэ
- Максим Леонидович билигин Казахстаҥҥа баар. Аҕатыгар эрийиэхпин сөп
- Аҕата кимий?
- Господин Ворон Леонид Ильич. Бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлэ.
- Чэ, онтон эттэхпинэ эрийээр
- Сөп - диэт эр киһи тахсан барда.
- Эн буолла тур - диэн милииссийэниэр Айхалга эттэ. Айхал остуолтан турбутугар милииссийиэр кини илиитигэр наручнигы кэтэрдэн кэбистэ. Ол кэннэ уолу допуруостуур хостон таһаараат хаамыраҕа илтэ.
8 чааһа (Бүтүүтэ)
Нөҥүө күнүгэр Айхал утуйа сыттаҕына эмискэ милииссийэниэр кэлээт:
- Тур, бардыбыт допуруоска - диэтэ
Айхал тугу да өйдөөбөтө да буоллар сонно туран кэлээт милииссийэниэри батыста. Допуруос хоһугар киирээт Айхал сонно Максы көрө түстэ. Макс буруйдаах киһи курдук сирэйдээх таһыгар аҕата Леонид Ильич олорор. Айхалы Макс утарытыгар олортулар. - Дьэ саҕалыахха. Айхал, ити уолу билэҕин дуо? - диэт милииссийэниэр Айхалтан ыйытта.
- Билэбин. Ити баандабыт тойоно…
- Онтон эн Максим ити Айхалы билэҕин дуо?
- Суох. Ити уолу мин маҥнай көрөбүн - диэн эмискэ Макс эппиэттээтэ
- Макс туох диигин? Бэйэҥ миигин тойонунан хаалларбытыҥ дии? - Айхал ыйыта сатаата
- Мин ити уолу билбэппин - диэн Макс иккистээн хатыллаата
- Миэхэ эн нүөмэрин баар….
- Мин нүөмэрбин оскуола оҕото барыта билэр…
- Оччоҕо ити быраҕыллыбыт дьиэҕэ барыахха, онно уолаттар баар буолуохтара - диэн Айхал эттэ
- Бэҕэһээ оперативниктар бара сылдьыбыттара, ким да суох үһү. Дьиэ быраҕыллыбыта ырааппыт. Ол иһин Айхал эн итини барытын толкуйдаан этэҕин быһылаах. Уонна маҕаһыыны уорааһыҥҥа соҕотох эн эрэ буруйданыаҥ - диэт милииссийэниэр тугу эрэ протоколга суруйда
- Онтон биһиги барыахпытын сөп дуо? - диэн Леонид Ильич ыйытта
- Ээ, барыҥ. Махтал кэлбиккитигэр.
- Тур, бардыбыт. Дьиэбитигэр кэпсэтиэхпит - диэн Леонид Ильич уолугар эппитигэр, Макс сонно туран кэлээт аҕатын батыһаат тахсан бардылар.
Икки хонугунан суут буолбута. Айхал 18 туола илик буолан икки сылы оҕо хаайыытыгар биэрбиттэр. Сүөдэрдээх Өрүүнэ Айхал тугу гыммытын билээт сонно опекалары кытта сибээстээһээт Айхалтан аккаастаммыттара.
Онтон Макс аҕатыгар ити дьыалаҕа буруйа суоҕун этэ сатаабыта ла буоллар, Леонид Ильич киниэхэ итэҕэйбэтэҕэ. Уолун куһаҕаннык ииппитин билэн, Максы кадетскай училищаҕа биэрбитэ. Атын баанда уолаттара тутуллубатахтара, ол да буоллар баандалара ыһыллыбытыгар аны криминалы кытта сибээстэспэтэхтэрэ.
Айхал хаайыыга сытан, бэйэтигэр тыл биэрбитэ “Аны хаһан да баандаларга киириэм суоҕа, уонна криминалы кытта сибээстэһиэм суоҕа” диэн. Бу хаайыыттан таҕыстаҕына саҥа олоҕу саҕалыан баҕарбыта.
Бүттэ
Халыма
1 чааһа
Айхал уол бүгүн 11 сааһын туолла. Доҕотторун, группатын оҕолорун, баспытааталларын кытта кыратык бэлиэтээтилэр. Доҕотторо Айхалга бэйэлэрэ ойуулаабыт открытка , аҕыйах устуука кэмпиэт бэлэхтээтилэр. Баспытааталлар уолчааҥҥа сабыс саҥа кыһыл өҥнөөх футболканы биэрдилэр. Айхал бэлэхтэртэн ибили үөрбүтэ.
Айхал - детдом иитиллээччитэ. Бэйэтин билиэҕиттэн куруук манна олорор. Төрөппүттэрин манныктар диэн өйдөөбөт даҕаны. Дьиҥэ төрөппүт ийэтэ баара , ол да буоллар Айхал кини туһунан тугу да билбэтэ, ийэтэ эмиэ уолун туһунан саныан да баҕарбата.
Айхал кэнниги кэмҥэ түннүк таһыгар олорон куорат уулуссатын көрөр буолла. Кини ити аата иитэ ылыах буолбут дьонун күүтэрэ. Айхалы ый анараа өттүгэр биир дьиэ кэргэн иитэ ыларга санаммыта. Сүөдэр уонна Өрүүнэ бэйэлэрин оҕолоро суоҕа ол иһин оҕону иитэ ылыахтарын баҕарбыттара. Сүөдэр оскуолаҕа остуораһынан үлэлиирэ. Өрүүнэ буолла дьиэтин уотун көрөрө.
Нөҥүө күнүгэр сарсыарда Айхалы баспытаатала уһугуннарда
Айхал ону истээт сонно орунуттан туран баран көрүдүөргэ сүүрдэ. Көрүдүөргэ Өрүүнэ турара. Айхал кинини көрөөт үөрэ түстэ
Ити кэннэ биир нэдиэлэ ааспыта. Айхал күн ахсын түннүк таһыгар олорон Өрүүнэлээх Сүөдэри күүтэрэ. Биирдэ оннук олордоҕуна, эмискэ такси массыыната кэлэн тохтоото уонна онтон Сүөдэрдээх Өрүүнэ тахсан кэллилэр. Айхал сонно туран кэлээт аан диэки сүүрдэ.
Айхал малын хомунаат Өрүүнэлээх, Сүөдэргэ сүүрэн кэллэ. Саҥа ийэлээх, аҕата оҕолорун илиититтэн сиэтэн ылаат, тахсан бардылар. Баспытааталлар кэннилэриттэн “Айхал хата үчүгэй дьиэ кэргэҥҥэ түбэстэ” дии хаалбыттара.
Ол кэмҥэ, Айхал иитиэх төрөппүттэрин кытта саҥа дьиэтигэр айаннаан тиийбитэ. Саҥа тутуллубут алта этээстээх дьиэҕэ, Сүөдэр Өрүүнэни кытта үһүс этээскэ олороллор эбит. Кыбартыыралара сып-сырдык, ып-ыраас. Айхалга диэн туспа хоһу оҥорбуттар эбит. Хоско элбэх баҕайы сымнаҕас оонньуурдар, конструктор арааһа баар эбит.