Ким оҕо буола сылдьыбатаҕай… Оччолорго кып-кыра кыысчаан да буолларбын, барытын өйдүүрүм. Сарсыарда уһуктаат, ийэм сайдыыр саҥатын истэн, таҥнан таһырдьа ойорум. Күн сардаҥата харахпын саатата көрөрө. Ийэм ынахтарын ыырын, биэдэрэҕэ үүт түһэр тыаһын сэргээн турарым.
-Хайоо, мин оҕом турбут дии-диэт иэдэспиттэн сыллыыра. Дьиэҕэ киирдэхпитинэ, мин тапталлаах эбэм күөрчэх ытыйан тоһуйара. Ийэбэр соҕотох оҕо этим. Аҕам аттыбытыгар суоҕа, улаханнык кэпсээбэт этилэр. Аттыбар күн күбэй ийэм, эйэҕэс эбээм баар буоллулар да мин дьоллоохпун. Ийэм мин баарбыттан төһө да үөрдэр, кини эмиэ үлэ булунуон, дьоллоох буолуон баҕарара. Хас киэһэ аайы аттыбар сытан:“Эн аны улааттын, ону-маны көрдүүрүн элбиир. Онон мин куорат диэки үлэлии барыам этэ. Эн эбээҕин кытта олороор, тылын истээр, көмөлөһөөр” диирэ элбээбитэ. Мин төһө да аттыбыттан ыытар санаам суоҕун иһин, ийэм баҕатын хам баттыыр санаам суоҕа. Кини эрэ куруук дьоллоох, үөрэ-көтө сырыттын диирим. Эбээм эмиэ сөбүлээбэт быһыылаах этэ да, таска таһаарбата. Баҕар мин истибэппэр быһаарсаллара буолуо. Эбээм барахсан төһө да сааһырдар тэп курдуга. Эһээм эрдэ эмискэ сүрэҕинэн охтон, огдообо хаалбыт. Онон ийэбин соҕотоҕун ииппит. Онтон мин аҕабын ким да кэпсээбэтэ, хаартыската да суоҕа. Үөрэнэн хаалан дуу, кырам, ону-маны өйдүүр сааһым суох буолан наадыйбатаҕым. Билигин ама кэлэн наадыйыам дуу.
Ол курдук сайын ааспыта. Биирдэ ийэм куоракка “оҕо саадыгар таҥаскын ыла” диэн куораттаабыта. Эбээм бэйэтэ хотонун көрө хаалта. “Бэрт уһаабакка кэлээр” диирин истибитим. Күн аайы оҕолорго миэхэ саҥа таҥас кэлиэхтээҕин кэпсиирим. Үһүс күн буолта. Санаабар кэлэр-барар массыыналары барытын кэтиирим. Таһырдьа тахсан хойукка диэри турарым. Суоҕун курдук суоҕа…

Эмискэ биир түгэҥҥэ ийэбин сүтэрэн, дууһам кураанахсыйа түстэ. Утуйарбар хаартыскатын илдьэ сытан, сыллаан баран биирдэ утуйабын. Күн дьыл ааспыта. Күһүн детсадпар барарым кэлбитэ. Онтон миэхэ таҥас атыылаһа барбыт ийэм суоҕа… Эбээм барахсан: “кэлиэҕэ тоойуом, оҕотун саатар быраҕыа суоҕа. Оннук киһи гына ииппэтэҕим” диэт өрө тыынна. Ону истэн мин испэр үөрдүм аҕай. Биир үтүө күн ыаллыы олорор чүөчэбит киирэн кэпсиирин иһиттим. Этэр: “Маайыс(эбээм аата), кыыһын куоракка сылдьарын мин улахан кыыһым көрсүбүт. Көрөөт билбэтэх үһү, уларыйбыт ахан, баттаҕын кырыйтаран, кырааскаланан. Киһи билбэт чүөчэтэ буолбут үһү.Өссө ухажкрдаммыт”. Оччолорго ухажер диэн тугун билбэппин, туох эрэ улахан суумка игин ылыннаҕа дии саныыбын. Онуоха эбээм:“Хата баар эбит дии, биһиэхэ ол эрэ наада!” -диэн үөрдэ. Ону мин аан кэнниттэн иһиллээт, үөрүүбүттэн оҕолорго кэпсии сүүрэбин. Санаабар мин ийэм кыраһаабысса буолбут уонна улахан суумка ылыммыт. Ол суумка иһигэр миэхэ элбэх бэлэх атыылаһан уктубут. Барыларыгар үллэрэн бэрсиэх буоллум. Ол киэһэ мин саҕа дьоллоох оҕо бука диэн суох буолуохтаах!
Биирдэ эбээм барахсан суумка тутуурдаах тиийэн кэллэ. Суумкатын арыйбакка туран эттэ:“бу ийэн куораттан детсадкар бараргар ыыппыт”. Арыйан көрбүтүм ис таҥас-сап, былааччыйа, атах таҥаһа бөҕө. Наһаа да үөрдүм. Ийэм төһө да ыраах сырыттар, саныыр буолан ыыппыт диэн. Саҥа таҥаспын кэтээт, сиэркилэ иннигэр тура түстүм. Мин элбэх маҕаһыыннардаах сиргэ сылдьар ийэлээх буолан, бу маанытык турабын дии санаатым. Эбэбиттэн ыйыппакка, доҕотторбор көрдөрө сүүрдүм. Тиийэн, хайдах курдук кыһамньылаах ийэлээҕим туһунан кэпсээтим. Ол турдахпа, арыый улахан кылааска үөрэнэр Люба эттэ: " Бүт эрэ, бүгүн пенсия кээлтэ. Ол иһин атыыһыттар тахсыбыттар этэ. Бу таҥастаргын эбээн атыылаһа турара. Миэхэ эмиэ үкчү инниги ылбыттара". Маны истээт наһаа хомойдум. Ампаар кэннигэр сүүрэн тиийээт дэлби ытаатым…

Төһө да кырдьыгы биллэрбин, эбээбэр эппэтэҕим. Ол курдук детсадым арыллан, сылдьан киирэн бардым. Оҕолору ийэлэрэ аҕалара таһаллара. Миигин эбээм нэһиилэ хотонун көрөөт, илдьэрэ. Киэһэ хойутуу, бары барбыттарын кэннэ да буоллар ылара. Баспытааталларым син аһыммыт харахтарынан көрөллөрө. Ийэ күнүгэр бары ийэлэлэригэр открытка оҥорор буоллахтарына, мин эбэбэр этэ. Эбэм наар олоххо үөрэтэ сатыыра, бэйэм барытын тулуйан салайарым, бэрийэрим курдук гына. Куруук этэрэ: " Наар аттыгар баар буолуом суоҕа, ыраах хаалларан барыаҕым, олох оннук. Букатын

кэлбит киһи диэн бу олоххо суох. Онон тыыннааҕым тухары барытын билэн хаал". Бу оҕо да буолларбын, дириҥник иҥэн хаалбыт.
Биир үтүө күн эбээм почтаттан үөрэн аҕай кэлээхтээтэ. Ийэм телеграмма охсубут эбит, аҕыйах да тыллаах буоллар. “У меня все хорошо Скучаю Приеду” Ону эбээм харчы барар буолан маннык, туочка да туруорбат диэн быһаарбыта. Мин сүрэхпэр эмиэ күүтүү, ахтылҕан күөдьүйбүтэ. Дьиэрэҥкэйдии эрэ сылдьар буолтум. Түүн кытта түһээн ийэм киирэн кэлэрэ. Эбээм улаханнык хотону кыайбат этэ. Онон куруук тахсыһан, ньирэй тардарга илии-атах буоларым. Мин бэлэмнэнии группаны тахсан, оскуолаҕа киирэр сааһым буолар. Онон төрөөбүт күнүм атырдьах ыйыгар. Саатар онно телеграмма сыыһын ыытыа диэн эрэллээҕим. Сайын доҕотторум дьонун кытта баран сир астыырым. Эбээм барыанньалыыра. Ийэм кэллэҕинэ, хаҋаан да амсатар санаалаахпын. Оттуур сирбитин биирин биэрэн, дьоҥҥо оттотор буолбуппут. Кэм ийэм баарыгар харчыга оҕустаран баран, илиинэн мунньар этибит. Ол быйыл суох. Эбээм биэнсийэтэ кэллэҕинэ, аспытыгар игин бара турара. Төрөөбүт күммэр эбээм үчүгэй баҕайытык таҥыннаран баран, ас бөҕө астаабыта. Уопсайынан түргэн туттунуулаах, асчыт бөҕө. Мин телеграммам кэлбэтэҕэ. Хомойон олордум. Эбээм хоско баран өҥнөөх открытка аҕалан биэрдэ. Бу ийэҥ эҕэрдэлээбит диир. Бэйэтин аатыттан эмиэ оскуолаҕа илдьэ сылдьарбар суумка ылбыт этэ. Төһө да итэҕэйбэтэрбин үөрбүтэ буоллум.

Балаҕан ыйын бастакы күнүгэр бары оҕолор төрөппүттэрэ оскуола боруогун атыллата илпит буоллахтарына, миигин сэрэйбиккит курдук эбээм илпитэ. Бастакы учууталым утары мичээрдээн аан маҥнайгыттан мин сүрэхпэр киирбитэ. Ол күнтэн ыла кини мин иккис ийэм буолбута. Кини баар буолан мин олох очурдарын туоруурга үөрэммитим. (Билигин да билсэбин, махталым муҥура суох байҕал кэриэтэ!)
Биир үтүө күн мин ийэм биһиэхэ, бу сыллар тухары санаабакка сылдьан баран, тиийэн кэлбитэ. Ханна да суоҕа кини миигин ахтыбыт быһыыта… Көрсөөт, урукку курдук сыллыа диэт уураабатаҕа, биир ахтылҕан тылы утары эппэтэҕэ… Мин да тэйбиппин сэрэйбитим.Бу биир түгэн, биир көрсүһүү мин олохпун тиэрэ эргиппитэ. Ытыахпын харах да уута кэлбэтэҕэ. Кини кэнниттэн омук, ол эбэтэр биир саха тылын, бу төрөөбүт тылбытын билбэт киһи кэлсибит этэ. Билбэппин бу тоҕо туора киһини биһиэхэ, ол эбэтэр биһиги эйэлээх олохпутугар киллэрдэ? Ол киһи массыынаттан тахсаат, мин диэки куһаҕан баҕайытык көрдө. Онно сэрэйдэҕим дии, мин туора киһибин. “Здравствуй, как жизнь?” диэт эппиэт да ылар санаата суох дьиэ диэки ааһа турда. Как жизнь? буолан, төһөлөөх кини мин ийэбин иирдэн, тутан мин олохпор ыаоаханы оҥорбутун билбэт. Оонньуу курдук өссө ыйытар. Дьиэҕэ киирэн да диэн ким да миэхэ наадыйбат. Арай эбэм барахсан: “Алина, халлаан тымныйбыт, куоптаҕын кэт” диир. Уонна ким кыһаныай, баҕар эн онно сыгынньах да сырыт. Санаабар күүтэбин, тйэм миигин бииргэ утуйуох диэн ыҥырыа. Хантан? Тас дьиэҕэ Саидтыын утуйабын диэбитэ. Чэ, утуйан көрдүннэр, кинилэри кытта биир салгынынан тыыммакка бэттэх утуйуохпут. Мин уонна Күн курдук эйэҕэс эбэм. Киэһэ ыамҥа эбээм ийэбин тахсан көмөлөс диэтэ. Ийэм уп-уһун оҥоһуу тыҥырахтарын көрдөрөн баран, сыанаҕа оҥотторбутум, дьаабылаабаппын диэбитэ. Эбээбин аһынан тахсан көмөлөспүтүм. Ийэм тапталлааҕын кытта тэлэбиизэр көрө хаалбыттара. Ол курдук хоноот, сарсыныгар ийэбэр чугаһыы сатаабытым. Ханна баар, чугаһаппатаҕа:не балуйся" диэбитэ. Саха тылын умнан нууччалыы эрэ саҥарар буолбут этэ. Бу кырааската элбэҕэ олох улапыйан хаалбыт этэ.

Ити курдук күн-дьыл ааста. Ийэм баарын тухары биирдэ да маҕаһыыҥҥа, онно-манна илдьэ сылдьыбата. Биир минньигэһинэн күндүлээбэтэ. Арай бириэмэтин аһарпакка киһитин аһатар, бүөбэйдиир. Биирдэ эбэм ынахтарын ыы сылдьан эттэ:“Сарсын ийэн аах куораттыыллар. Эйиигин ылалларын билбэтим. Ыйыталаһыам эрээри, хааларын ордук”. Онно санаан ыллым, барыстахпа туох хайдах олох күүтэрэ биллибэт, манна барыта сылаас, ыраас. Ыам кэннэ дьиэбитигэр киирдибит. Саалаҕа кычыгылатыһа сыталлар быһыылаах, ийэм улахан баҕайытык күлэн алларыстыыр. Киирбиппитин истэн:“Алина, бар булуустан тымныы суоратта аҕал”. Хайыамый, сарсын барар киһиэхэ аҕалабын эрэ. Дьэ, чээйдии олоробут. Эбээм этэр:" Сарсын бараҕыт, кыыстааххын умнума. Хайыыгын?". Ийэм саҥата суох олоро түһэн баран, эргиччи көрдө, онтон:“Өйдөөҥҥүтүүй эһиги( миэхэ уонна эбээбэр этэр эбит, бу санаатахха) куорат оҕо оонньуута буолбатах(өйдөөбүт кини хата ону) Дьиэбит суох, куортам. Ол аата үлэлээбитим барыта онно бара турар. Бу курдук ас иэс биэрбэтттэр, утары харчытыгар. Онон Алина

манна үөрэн. Харчы орто да ыыта туруом”. Эбээбин бэркэ билэбин, иһигэр үөрбүтэ биллэр. Син биир ыйытта:“туох иһин эр киһилэннин? Иитээри-аһатаары ылла ини?”. Ийэм маны истээт сирэйэ куһаҕан баҕайы буолла:" ыл мээнэ үлэ көстүбэт. Үлэлиэ буоллаҕа дии, оччоҕо Алинаны ылыллыа! Олорон көрөөр!" кэпсэтии бүттэ диэбиттии кишитин сиэтэн антах дьиэҕэ утуйа таҕыстылар. Бу олорон, эбээм барахсан биир сири өр тобулу көрдө. Онтон эттэ:“Чэ, сырыттыннар. Таҥара барытын көрөр, тэҥниэҕэ. Билигин да сэнэхпин, иитиэҕим. Киһи буолбуккун көрдөхпө биирдэ уосекҋуоҕум” хатаран эрэр иэдэһин устун ыраас таммахтар сүүрдүлэр. Иккиэн өргө диэри куустуһан одордубут.
Сарсыарда ийэм аах таксилара кэллэ. Аһатан атаара таҕыстыбыт. Ийэм киһи да буоллар утары хааман кэлэн:“Чэ, кытаат Алина, эрэнэбин. Бэркэ үөрэнээр, көмөлөһө сатыам” уонна оргууй сүүспүттэн уураата. Массыына оргууй хоннон барда. Эбээбинээн сапсыйа хааллыбыт…

Ол курдук бардылар. Аны хаһан көрсүөм биллибэт да буоллар, ийэлээх тэҥэ сананабын. Ол курдук эбээбинээн өйөнсөн, алын кылааһы бүтэрбитим. Ол тухары ийэм Саҥа дьылга эрэ баарын биллэрэн, суруйар этэ. Улаатан, өҋдөнөн ийэбэр наадыйбат буолтум. Олорчу диэн буолбатах, аттыбар суоҕуттан, улаханнык наадыйбатыттан оспот баас буолан сүрэхпэр иҥмитэ. Эбээм барахсан көмөлөһө сатыыра, өйдөөн-өйөөн. Кэлин ыарытыйара бэргээн сотору сотору балыыһаҕа киирэрэ. Оччоҕо үтүөрэн тахса охсорун кэтэһэн, таҥараҕа үҥэрим. Суоҕар тастыҥ эдьиийим кэлэн олорсоро. Дьаһайан түһэн сүрдээҕэ. Улаханнык мөҕүллүбэт бэҋэбин була сатаан мөҕөрө. Хотоҥҥо бэйэбин таһааран көрдөттөрөрө. Ынахтарбын уулатан, отторун таһарым. Ыан сордоммуппун сиидэлээн дьиэтигэр илдьэ барара. Эбээм аматыйан таҕыстаҕына, таҥарабар махтанарым.
Биирдэ аһыы олордохпутуна ийэм дьүөгэтэ киирэн кэллэ. Кини куоракка олороро. Кини дойдулуурун истэн, ийэм кэһии ыыппыт. Саамай кэһии арыйа олоруохпут дуо, тута чэй кута охсон, ийэм хайдах сылдьарын туоһуластыбыт. Дьүөгэтэ Дуунньа саҥата суох олорон баран(ол олорбута кэтэстэххэ уһунун): “Ийэн куоракка баар. Кыра тэрилтэҕэ муоста сууйар. Киһитэ быраҕан, дьиэ туттуохтаах харчыларын уоран дойдулаабыт. Ханна олорорун эппэтэҕэ. Истээх этэ, биллэр буолбут. Дойдулуурбун истэн, абаанса көрдөөн бу эһиэхэ ыытта”. Манныгы истэн, эбээбин кытта саҥата суох олордубут. Бу улаханнык хаһан да муоста сууйбат этэ да, оннукка тиийбит. Ол аата олоҕо ыарахан. Кини биллэн туран, кыһалҕаттан. Сууну арыйан көрдүбүт, маҕаһыынтан бичиэнньэ уонна кэмпиэт ылан ыытаахтаабыт. Бу күнтэн ыла ийэм олоҕун толкуйдуу сылдьар буоллум. Кинини таптыыр киһитэ таҥнарбыт, эбиитин балтыланаары дуу бырааттанаары дуу сылдьар эбиппин. Мин онтон улаханнык үөрбэтим. Күнүүлээбитим дуу, кини таһыгар куруук ийэтэ баар буолуо, онтон миэхэ суох. Эбээм олоро түһэн баран эттэ:“тоҕо ити наһаа хомойдун? Ийэн саныыр буолан кэһии ыытар. Саҥа киһичээн күн сирин көрүө. Бэрт дии?” Таска үөрбүтэ буоллум.

Сыл-хонук. Мин ахсыс кылааска үөрэнэ сылдьабын. Ийэ эрэ, аҕа эрэ, миэхэ эбээм. Ол курдук бу сылларга ийэм биллибэтэҕэ… Мин улаатан, син өйдөнөн, олох ыараханын билэн истим. Дьон сыһыанын, доҕоттор таҥнаарыыларын, сэнээһини да диэххэ. Бастаан санаарҕыыр этим, онтон эбээм сүбэ-ама буолан барытын тулуйар, аһарынар, толкуйданар буоллум. Олох икки суолга арахсарын биллим. Мин сыалым оскуоланы бүтэрэн, үөрэххэ үөрэнии, бэйэбин көмүскэнии. Мин бэйэбин таптаабатахпына, ким миигин убаастыаҕай… Дьиэбэр наар ыарытайан хаалар эбээм. Кинини ханна быраҕан ыраах үөрэнэ барыахпыный, суох. Кини миигин киһи оҥорбута, мин кинини көрүөм. Ол курдук хотоммутун эһэн, эбээм эрэ биэнсийэтинэн олорбуппут. Ийэм биирдэ сурук суруйбута. Хаартыскаҕа көрдөхпүнэ, хап-харанан көрбүт бырааттаммыппын. Мһм, диэмэн омуга биллэр. Баҕар манна олороллоро буоллар, таптыам этэ, ол гынан баран аҕалан көрдөрө илигэ. Биирдэ оскуолаттан кэлбитим, дьиэм аана аһыылааҕа. Тоҕо эрэ эбээм эбиэт бэлэм диэн көрсүбэтэҕэ. Ханна баран хаалбыт буоллаҕай диэн күүтэн олордум. Чаһы эрэ тыаһыыр, ону кытта тугу эрэ сэрэйбиттии мин сүрэҕим күүскэ тэбиэлиир. Хайдах эрэ ханна эрэ ыксыыр курдукпун. Туохтан эрэ долгуйуу баар… Аһаат, эбии дьарыкка барыахтаах этим. Онон-манан хабыалаат барарга сананным. Таҥнаат таһырдьа тахсан дьиэни баттаттым. Эбээм баҕар чугас ыалга сылдьара буолуо диэммин. Калиткабын аһан баран, тохтоотум. Туох эрэ миигин төттөрү хотоҥҥо барар суол диэки тардар курдук. Тоҕотун бэйэм да билбэтим. Кэннибин хайыһан көрө турабын.

Оччугуй сүрэҕим тугу эрэ биттэммитти хам ылар. Туох эрэ тахсыма мантан диэбиттии төттөрү угуйар. Билбэтим, туох күүс тардарын миигин, тоҕо эрэ

хотон диэки хаамтым. Арай… Туох сытарый ол? Мин эбээм сөбүлээн кэтэр ырбаахыта буотах буо?! Сүүрэн тиийдим. Мин сүрэҕим сыыспатах, мин санаам таба таайбыт! Мин тапталлаах эбээм, баар суох күндү күһүм өйө суох сытаахтыыр. Бастаан ылан уһугуннара сатаатым. Ээс, хайдах маннык? Суол ортотугар? Ыксаатым. Соседтарбар сүүрэн тиийэн, кэпсээтим. Сып сап соҕустук Маарыйа балыыһаҕа эрийдэ. Өр өтөр буолбата, быраастар кэлэн дьиэҕэ киллэрдилэр, укуол бөҕө туруораллар. Мин таһырдьа таҥараҕа үҥэ турабын…

Ол курдук айманан эбээбин куораттатар буоллулар. Ыраах улуус буолан, вертолетунан илдьэ бардылар. Мин эмиэ сайыҥҥы каникулум буолан барыстым. Суумкаҕа наадалаах малларбытын хаалаабыта буоллум. Куоракка эбээм балыыһаҕа киирдэ, миигин тастын эдьиийим көрсөн дьиэтигэр илдьэ барда.
Куорат улахана сүрдээх. Төһө да балыыһаҕа кэлэр суолбун көрө сатаатарбын, умуннум. Элбэх да маҕаһыын, хайдах эрэ куораты сөбүлээтим аҕай. Киэһэ аһыы олорон эдьиийим:" Быраастар эбээҕин киһи буолбата буолуо дииллэр. Улаханнык ыалдьыбыт. Онон ийэҕин көрдүөхпүт. Ылыа этэ бэйэтигэр. Сөп буолуо дии, ийэтин көрдүн, бачча оҕотун көрдөрөн баран". Мин испэр үөрэ санаатым. Бырааттаммыт игин буолуохтаахпын… Күн-дьыл. Күн аайы балыыһаҕа барабыт, киллэрэллэр. Эбээм олох өйө суох сытаахтыыр… Эдьиийим биир киэһэ үөрүүлээх сонуну кэпсээтэ, ийэбин булбуттар үһү. Кумааҕыҕа олорор аадырыһын сурунан ылбыт. Онон сарсын онно бара сылдьыах буоллубут. Ону санааммын аанньа утуйбатым даҕаны. Сарсыныгар эбээбитин көрсөн баран, үргүлдьү ол суруммут аадырыска тиийдибит. Мас дьиэлэр быыстарыгар турар эргэ баҕайы дьиэ эбит. Тоҥсуйдубут. Атах тыаһа сүүрэн кэлэн, ыйыппакка да арыйда. Көөртүм, хаартыскаҕа көрбүт быраатым эбит. Барахсан, сыгынньах. Ыламмын куустум, эдьиийэбин диэн эттим. Төбөтүн кэҕиннэтэр. Хостон нэк буолбут халаааттаах арбайан ийэм тахсан кэллэ. Дьиэлэрэ барыта табах да арыгы сыта. Сууллары билбэтэх иһит-хомуос, муоста. Миигин көрөөт кыбыһынна быһыылаах, умса көрөн баран тиийэн кэллэ. Тура түһээт, кууста:“Хайа, Алина хайдах булан кэллигит? Мин бу олороохтуубут. Киһи ымсыырбат олоҕо. Кэргэним быраҕыаҕыттан буорайыы барда” хараҕыттан таммахтар сүүрдүлэр. Ыксаан ийэбин эмиэ куустум. Эдьиийим туораттан көрөн турда.

Онтон:“Ийэҥ ыараханнык ыалдьан манна балыыһаҕа киирбитэ. Хаһан эмит оннук буолуо дии санаабатаҕын дуо? Кини соҕотох кыыһаҕын дии, сүтэн баран көрсүбэккин! Эн кыыскын кини ииттэ буотах да соҕотоҕун? Эн ийэҕин көрөр ытык иэһин буолуохтаах,.ону өйдөөбөккүн?!”
Ийэм киһи да буоллар, кирдээх олоппоско олорон сирэйин саба туттан, бырастыы гынын! дии дии ытаан барда… Сарсыныгар бырааттаах ийэбин кытта балыыһаҕа көрсөн, эбээбэр киирдибит. Ийэм бу сытарын көрөн, олох иэдэйдэ. Баар суох киһитин күүттэрэн, ытатан соҥотон олордоҕо… Ону истэн сыппыт курдук эбээм өйдөнөн кэллэ. Саба сүүрэн тиийдибит. Уолан эрэр хараҕынан барыбытын кэрийэ көрдө. Тымныйан эрэр илиититтэн тутан нэһиилэ турдубут. Күүһүн мунньунан:“Баран эрэбин олоччу. Бииргэ буолбуккутун көрөн үөрдүм. Кыыһым хата бүтэһик күммэр кэлбиккин, үөрдүм. Барытын бырастыы гынабын. Алинаны сир халлаан анныгар быраҕыма! Ылан бэйэҕэр көр. Куоракка көһҕрөрүн ордук. Үөрэхтээх оҥороор оҕолоргун. Дьиэбин атыылаарын, таҥастарга сундуукпун арыйаарын. Үйэм тухары муспут харчым баар. Эбинэн дьиэтэ ылын. Дьоллоох буолун!” Ол курдук быстах остох кэпсэтэн киэһээтин эргиллибэт сиригэр эбээм барахсан бараахтаабыта…
Кини бүтэһик тылын истэн, ийэм миигин ылбыта. Барытын атыылаан, эбээм элбэх да харчы муспут этэ кыыһыгар. Ол иһин да тиийиммэккэ олороохтообуппут. Ол билигин туһалаатаҕа. Куоракка дьиэ ылбыппыт, мас чааһынай. Быраатым оскуола киһитэ. Мин оскуолабын бүтэрэн үөрэххэ киирээри оҥостобун. Ийэм атыыһыттыыр. Арыгыттын быраҕан киһитийбитэ. Мин да сайынын быстах үлэ булан үлэлиибин. Чэ, сити курдук. Иҋэбэр наһаа эбээбэр курдук сыстыбаппын. Ол да буоллар, тулаайах хаалыахтааҕар кэм курдук. Олоҕум иннибэр. Дьоллоох буолуҥ!
Бүттэ.