Главная / Кэпсээ / Оҕо саастан, Эбээттэн, Эһээттэн
Добавить комментарий
Содуоччуйэ 7 февраля 23:53 Утуо киэһэнэн кунду Сахам Сирэ бары олохтооро, киһи хас биирдии бэйэтигэр саамай чугас, сурэҕэр тутар, дууһатын таарыйан этинэн - хаанынан билбит олоҕуттан быһа тардан кэпсиирбин конуллээн, кууһунэн ааҕын диэн куһэйбэппин, Сахалыы шривы туттубат диэн бааламан - уорэнэн иһиэхпит)))
Мин тыа сиригэр улааппыт, быылыгар буоругар буккуллубут, уорбут - коппут мэниктээбит, дьонтон ордуга оҕо саастаах этим… Ийэм арыый куулэй олоҕун батыһан дуу, кыра эрдэхпиттэн корботох буолан эбитэ дуу ииппэттэҕэ, бэйэтигэр чугаһаппатаҕа. Арай бэйэбин ойдуохпуттэн Эбээ уонна Эһээ оҕотобун, улаатыахпар дылы кинилэр мин тороппуттэрим дии саныыр этим. Сайын ип - итии кыып кыра сып сымнаҕас окко тиэрэ туһэн сытабын, кыһыл горошектаах былааччыйалаахпын, манан улахан бантиктаахпын, Ньээм - ньээм оту айахпар уган эмэ сытабын.. Кун кыһалхата суох. Тэлгэһэбитигэр ууммут хатыннарга чыычаах боҕо мустан чырып-чырып диэн ыллыыра, итии салгын саба урэрэ, от быыһынан хомордуостар хаамаллара, лыах котон ааһара, кыстаммыт маска улэһит кымырдаҕастар тоттору - таары суурэллэрэ, тугэҕэ биллибэт куех халлаан, киһи утары корбот чаҕылхай кунэ бу турарга дылы… Эһээм мааны киһи быһалаах, куруук ойдуурум тухары манан хортуустаах, бинсээктээх, коммунист бэрдэ киһи. Эттэрэ - буттэ! Кини эппитэ сокуон! Ол саҕана бары да оннук буоллахтара. Эһээбитигэр сана кимиэхэ да суох “Москвич” массыыналааҕын сууй да сууй, оноһун да оноһун, олох тэлгэһэ ортотугар турар, аттынааҕы ыалтан киирэн оҕолор дэлби сэнээрэ короллор, хаартыскаҕа туһуу буолла эрэ ол массына таһыгар. Куруоттэн киириитигэр - тахсыытыгар мин хайаанда 10 миэтирэ олорсор дьоллоох куннэрим, массына иһэ сана кожа сыттаах. Бардачогун иһигэр куруук манан улахан минньигэс таблеткалар баалларын оҕолор буолан уоран сиибит. Онтубут бу санаатахха “Валидол” эбит. Биирдэ Эһээ массынатын оносто сырыттаҕына, кулуустэрин укпут кожа суумкатыттан аранас сибэкки ойуулаах таас тугу эрэ буллум. Наһаа учугэй дэлби ымсыырдым, “Маны миэхэ бэлэхтиигин Эһээ, мин оонньурбар туттуом” - диэтим, Эһээм “Ыл, ьыллыай, хаһан эрэ улаатан, ыал буоллаххына массыынаҕар туттуон буоллаҕа” диэтэ, Мин наһаа соһуйдум, кини куруук Суохтан атыны тугу да этээччитэ суоҕа, арай бу сырыыга бэрт холкутук бэлэхтээтэ, наһаа уорэн дьоллонон, оҕолорго игин баран киһиргээбитим быһылаах… Ус мас бутэй куруоттэн куруоҕэ ойо - ойо оҕолорго баран коочуктээн кэллим тоһо, ор сылдьыбыппын билбэппин. Арай кэлбитим Эбээм айманар - ытыыр, дьон боҕо мустубут, Эһээ сиргэ сытар… Ол мин барбытым кэннэ сурэҕэ тохтоон сууллан туспут да олбут. Кырам бэт буолан наһаа ытаабыппын ойдообоппун… Арай Эбээм аҕыйах хонук иһигэр кырдьа быһыытыйда. Эбээм барахсан хомойбут уулаах харахтарын халаатын муннугунан сотун - сотун буолар. “Баран кордорун” диэн этэ сатаабытым барыа дуо диэн кэмсинии, хомойуу, харааста, эмиэ да моҕуттэрин таһыгар ботугураан ылар. Син бириэмэ ааста куһун буолла уһуйаанна сылдьабын, салхыы оскуолаҕа киирдим. Эбээм уорэҕинэн син уорэнэ сырыттам. Кини киһи куруук субэ - ама, ас астыырын, сир астыырын, иистэнэрин барытын кэпсээн маннык гыннаххына сеп, маннык сыыһа диэн олоххо уорэтэр. Сарсыарда турдахпына куерчэх, кунус миин, киэһэ эмиэ миин, суорат, уонна оттон алаадьыта, бэрэскитэ. Бу билигин олорон саныыбын ынаҕа суох этибит, хантан эт ас, уут-суегэй булан талан аһатан эрдэҕэ,..
2000 Сыллар, улахан кылаас кыргыттарабыт. Син орто кыраһыабайбын быһалаах уолатар сурук суруйаллар. Биирдэ оскуолабытыгар сана кыыс кэллэ, миигин кытары партаҕа олордо, сытыы - хотуу куораттан кэлбит бааһынайдыны киэн харахтаах уһун унуохтаах Люба диэн кыыс. Тутатына барыларын кытары бодоруһан - кэпсэтэн, ипсэтэн Модаҕа туох кэлбитин кэпсээн - кордорон кыыс. Сразу лучшай подруга буола тустэ. Сымыйанан кырдьыгынан уолаттары кытары сылласпытын, хас да уоллааҕын омуннара - омуннара кэпсээтэ, Биһиги тыа кыргыттара улаата охсоору дуу хайдах дуу, ьуу - ьаа уой - аай боҕо буола тустубут, кини кэпсээннэрин онорон коро-коро истэбит. Сааскы каникулга хайаанда куоракка бассардыы быһаарынан Эбээҕэ эрдэттэн сэрэтэн, харчытын мунньа турарын туһунан этии боҕо. Эбээ наһаа собулээбэтэр да кини да оҕото туохтан да ымсыыран матан туруон баҕарбатын туһугар син собулэстэ. Люба дьонун кытары кэпстэттэ. Собулэстилэр. Люба дьоно уруут бу дойдуга олорбуттар эбит, онтон улэлэригэр урдээн куоракка коспуттэр, манна эдьиийигэр
Куутуулээх каникул буолара бу кэллэ. Массыына булан куоракка каникуллуу бараары уоруу боҕо. Эбээм утуйаары сытан эттэ, “Куорат дьонугар кэһиилээх бараар, таһырдьа кыра дьааһыкка ас бэлэмнээтим, онтон барыанньатын уонна этин Ийэн аахха илдьээр диэтэ”. Ийэбин сыл баһыгар атаҕар корсооччум, кэлээччи. Кэһиитэ суох, арай куоракка кини ханан дьиэлээҕин да билбэппин. Аадырыһын игин суруйан биэрдэ, чып курдук айанныырга бэлэммин. Утуйдум. Сарсыарда эрдэ туран айаннаатыбыт. Любалыын плеейерга музыка истэ - истэ кулэ - кулэ бэккэ айаннаан тиийдибит. Таас дьиэ таһыгар массыына хорос гына тустэ. Лифт ыныран уоһэ таҕыстыбыт. Люба Ийэтэ ааны арыйда. Мааны манан дьахтар, дьиэтээҕи танастаах, кэһиибин хостоон биэрдим сорохотун оссо дьоммор илдьиэхтээхпин балконна уурдардым. Чаайдаатыбыт. Дьэ маанытык олорор ыал эбиттэр. Люба хайдах маннык учугэй дьиэттэн дэриэбинэҕэ тиийдин диибин. Манна хаалыахха оһох оттубаккын, баанньык оттубаккын, тугу да гыммакка эрэ сытыах эрэ курдуккун. Дьэ оностон куорат устун куулэйдии бардыбыт. Эбээ хайаан да кууртката уонна сапожката ылынаар диэбит харчытын анарын хаалларан баран баҕар тубьэһ корбуппун атыылаһым диэн бардыбыт. Манньыаттаах, Силует, Крестьянскай рынок сырыттым да мин харчыбар эппиэттир суохха дылы. Мароженнай сии-сии площадка олордохпутуна Люба табаарыстара уолаттар кэллилэр. Люба омун толон боҕо, нууччалыы - сахалыы бутуйан ону маны кэпсэттилэр. Билиһиннэрдэ танаспыттан кыбыстан турбакка эрэ ону маны корбутэ буола олордум. “Чэ давай барыахайын! " Люба миигин бардыбыт пивкалыы диир. Мин соһуйан туран батыстым. Уолаттар уһуолэр, ол баран иһэн, аны тиийэн моҕуллуохпут, аата сурун бастакы же кун игин дии саныы истим. Киоскаттан буолуохтааҕын курдук 2 улахан пива ыллылар, дьиэ аннытыгар киирдибит. Клетка сонноох уол мин кордохпунэ син симпатичнай миигин сотор-сотору одуулуур курдук. Мин пиваларын собулээбэтим, испэтим Любам уор да уор айаҕа ыпсыбат гына. Харанарда. Тымныйда ыксаатым, Хата кыыһым “Дьиэлиэххэ” диэтэ. Саша аргыстаспаккын да диэн клетка сонноох уолу ынырда бардыбыт. Дьиэлэр быыстарынан ону маны киинэлэр игин тустарынан кэпсэтэ - кэпсэтэ бардыбыт. Саша миигиттэн ону - маны ыйытар. Кыратык кэпсэттибит. Дьиэҕэ тиийбиппит ким да суох, аһаатыбыт. Сууннубут. Утуйдубут. Сарсынны кунугэр Ийэтэ, Аҕата бааллар кэпсэттибит, билистибит. Салхыы киинэ коро, эмиэ куулэй тэбэ бардыбыт. Дьоммор барыах санаа кэлбэт. Киэһээ эмиэ Сашалааҕы кытары куулэйдии бардыбыт, эмиэ пиволаатылар ол же миэстэҕэ, бу сырыыга олохтон хаалымаары истим, уолаттар оссо баран ылан кэллилэр, табахтаатаххына оссо учугэй буолар диэтилэр, табахтаатым туран иһэн суттум, биирдэ ойдоммутум Люба дьиэтин таһыгар хотуолуу аҕай турабын, кыыһым кул да кул… Син ор мачайдаһан баран дьиэҕэ киирдибит, ким да костубэт сразу утуйдубут хата туун хотуолабатым, сарсыарда наһаа куһаан, эбиэт саҕана туран столичнайга баран куртка сапожка ылан, киэһэ дьоомор барыах буолан былааннанныбыт. Люба аадырыһы билэрдии, автобуска олорон Сайсарга айаннаатыбыт, Мас дьиэҕэ киирдибит, иккис этээскэ тахсан эргэ ааннаах дьиэни тонсуйдубут. Биир дьээдьэ арыйда, кирдээх танастаах, сирэйэ - хараҕа соччото суох"Кимнинээххитий!? " Диэтэ, мин Маамабар кэлбиппин эттим, “Киир хоско сытар” диэтэ. Дьиэҕэ киирэн иһэн Любабыттан кыбыста санаатым, билинни тылынан эттэхпинэ “Притон” бомж дьиэтин курдук, Люба аанна туран хаалла, хоско раскладушкаҕа арбайан бу сытар быһалаах, “Маа, маама” диэтим, наһаа куһаан сыттаах, хаһан да танаһа уларыйбатах, пакеттаах эппин муччу тутан баран таһырдьа тыын былдьаһан куотан таҕыстым. Кыыһым кэннибиттэн эккирэтэр. Мин хаһан да Маамалахпыттан баарыттан, суоҕуттан наһаа хомойбот, санаархаабат этим эрээри, кини инник олохтооҕуттан наһаа санаархаатым, кыбыһынным… Ытаатым… Люба дьонуттан конуллэтэн 8-нан Эбээҕэ эрийэн дэлби ытаатым, баҕар ахтан буолуо, баҕар дьэ ойбун сана тутан эрэр киһи буолан боло, сарсын дьиэлиирдии оностон утуйдубут. Кунус айаннаары сырыттахпытна Саша телефоннаан миигин кытары кэпсэттэ, Люба “эээ Любовь, Любовь” боҕо туһэрдэ. Дэриэбинэм суолугар алааһыгар кэлэн сурэҕим уоскуйбукка дылы буолла… Эбээҕэ Маама туһунан хайдах баарынан кэпсээтим, Эбээм барахсан саната суох олорон эрэ сирэйин илиитинэн саба туттан олорон ытаата, Эһээ олбутун кэннэ ытыырын коро илигим..
Оскуоланы бутэрэр сайыммыт, экзамен, тиһэх чуораан, банкет, поход. Кылааһым оҕолоро, Любам. Бары тутуспутунан Дьоллоох Дьокуускай куоракка бардыбыт, 2 уол
Хараҕа сырдаан собулэстэ. Бу сырыыга уорэн таҕыстым бу дьиэттэн. Экзмаеннарбын олох учунэйдик туттаран. Саша корсон бэлэх уунан, Оржанкаҕа аан бастыкыбытын уураһан, арахса да иликтэн ахтыһан атаарда. Сарсынны кунугэр малбын хомунан Маамабар тиийдим, онтон таксинан бараары кини телефога суоҕа. Эбээҕэ фрукта ыллыи, таксинан Сайсарга тиийдим, ааны тонсуйдум хайа эрэ дьахтар арыйда, дьиэ иһэ толору киһи. Ынырыктык ньиэрбинэйдээтим, хоско котон тустум Маамам эмиэ раскладушкатыгар сытар. “Тоҕо манныккыный!!?? " Дии дии илгиэлии сатаатым, олох турбат итирик. Ааны хайа тэбэн тахсан бардым, маҕаһыынна туран эрэ таксибын кууттум, Дойдуга айан, Эбээм ууттээх чэйэ куутэрэ, Саша ахтылҕан СМС-тара эрэ уоскуталлар. Аны хаһан да кэлбэппин Мамабар дии санаатым.. Эбээбэр тиийдим, ооо ахтыбыппыаан… Маннык уһуннук Эбээбиттэн тэйэ илик буоламмын оор да ор куустуһан турдубут, Эбээм былаата, мыччырыстыбыт илиитэ, эминньэҕэ туспут кулгааҕа, ураты сурэхпин уоспутар сыта… Уорэҕим туһунан, курсум оҕолорун туһунан ыһа-тоҕо кэпсээтим, Сашаны бастакы тапталбын эмиэ кэпсээтим. Эбээ буоларын курдук туох дьоннооҕун туоһуласта да оннук ыраах тиийэ иликпитиитэн уорэ санаата, эбэтэр долгуйан салҕыы туоһуласпата.
Эбээм ыарытыйара элбээбитэ, эмп онон-манан сытара костор. Олох хайаанда бар балыһаҕа кыратык ыарыйдын эрэ диэн этэ сылдьабын. Сашаны ахтарым кун-туун кууһурэн иһэр, кинитэ суох олох суоҕун кэриэтэ буолла. Дьолбун комуспун, кууһан баран утуйуохпун, оссо биирдэ ууруохпун, оннооҕор ыал буолан олорорбутун кытары мечтайдаан корор буоллум. Эбээм ас боҕо астаан атаарда, колледжка тиийбитим Саша бу кэтэһэ турар. Оо, уордэхпиин, малбын уура охсон, кыргыттарбын корсо охсон, таһырдьа куулэйдии бардыбыт. Кыһын - ол эрээри кини аттыгар ичигэс, сылаас, тоҕо эрэ тонорбутун олох ойдообоппун. Оннук таптал кутаа уотугар уйдаран, уорэхпин этэннэ тумуктээн Сайынны каникулга айаннаатым. Сурэхпиттэн арааран ылардыы Сашалыын ытаһан аҕай араҕастым. Сайын барахсан.. Массыына быылы оро котутн Эбээм тэлгэһэтин таһыгар тохтоото. Дьэбит таһа эргэрбиккэ дылы, Эбээм сибэккитэ быйыл
Маама Эбээ 40 хонугар кэлэ сылдьыбыта, сураҕа хайа эрэ киһилиин эмиэ аһыы утахтарыгар ылларан олороллор уһу, Биһиги Сашалыын уорэхпитин бутэрэн, Куоракка Сыбаайбалаабыппыт. Саша дьоно биһиги баҕарарбыт курдук олохпут биир кэрэ бэлиэ кунун бэлэх ууммуттара. Саша улэлиир, мин бастакы оҕобутун куутэн уоппускаҕа олоробун, Саша дьонун дьиэтигэр олоробут, Ийэлээх Аҕабыт даачаларын оностон коспуттэрэ. Сайын аайы Эбээм дьиэтигэр, торообут туолбэбэр, дойдубар сайылыы, сир астыы тахса сылдьабыт. Эбээм дьиэтин арыйан харахпын симэн киирдэхпинэ мичээрдээбитинэн утары кэлэн кууһуох, сууспуттэн сыллыах курдук, Эбээм сыта..
Манан бутэр кылгас кэпсээним, сугуруйэбин мындыр санаалаах олоххо уорэппит Эбээбэр, махтанабын Кэргэн, Ийэ, Аҕа толору дьиэ кэргэн тапталын билбиппэр.
Содуоччуйэ 7 февраля 23:53
Утуо киэһэнэн кунду Сахам Сирэ бары олохтооро, киһи хас биирдии бэйэтигэр саамай чугас, сурэҕэр тутар, дууһатын таарыйан этинэн - хаанынан билбит олоҕуттан быһа тардан кэпсиирбин конуллээн, кууһунэн ааҕын диэн куһэйбэппин, Сахалыы шривы туттубат диэн бааламан - уорэнэн иһиэхпит)))
Мин тыа сиригэр улааппыт, быылыгар буоругар буккуллубут, уорбут - коппут мэниктээбит, дьонтон ордуга оҕо саастаах этим… Ийэм арыый куулэй олоҕун батыһан дуу, кыра эрдэхпиттэн корботох буолан эбитэ дуу ииппэттэҕэ, бэйэтигэр чугаһаппатаҕа. Арай бэйэбин ойдуохпуттэн Эбээ уонна Эһээ оҕотобун, улаатыахпар дылы кинилэр мин тороппуттэрим дии саныыр этим.
Сайын ип - итии кыып кыра сып сымнаҕас окко тиэрэ туһэн сытабын, кыһыл горошектаах былааччыйалаахпын, манан улахан бантиктаахпын, Ньээм - ньээм оту айахпар уган эмэ сытабын.. Кун кыһалхата суох. Тэлгэһэбитигэр ууммут хатыннарга чыычаах боҕо мустан чырып-чырып диэн ыллыыра, итии салгын саба урэрэ, от быыһынан хомордуостар хаамаллара, лыах котон ааһара, кыстаммыт маска улэһит кымырдаҕастар тоттору - таары суурэллэрэ, тугэҕэ биллибэт куех халлаан, киһи утары корбот чаҕылхай кунэ бу турарга дылы…
Эһээм мааны киһи быһалаах, куруук ойдуурум тухары манан хортуустаах, бинсээктээх, коммунист бэрдэ киһи. Эттэрэ - буттэ! Кини эппитэ сокуон! Ол саҕана бары да оннук буоллахтара. Эһээбитигэр сана кимиэхэ да суох “Москвич” массыыналааҕын сууй да сууй, оноһун да оноһун, олох тэлгэһэ ортотугар турар, аттынааҕы ыалтан киирэн оҕолор дэлби сэнээрэ короллор, хаартыскаҕа туһуу буолла эрэ ол массына таһыгар. Куруоттэн киириитигэр - тахсыытыгар мин хайаанда 10 миэтирэ олорсор дьоллоох куннэрим, массына иһэ сана кожа сыттаах. Бардачогун иһигэр куруук манан улахан минньигэс таблеткалар баалларын оҕолор буолан уоран сиибит. Онтубут бу санаатахха “Валидол” эбит. Биирдэ Эһээ массынатын оносто сырыттаҕына, кулуустэрин укпут кожа суумкатыттан аранас сибэкки ойуулаах таас тугу эрэ буллум. Наһаа учугэй дэлби ымсыырдым, “Маны миэхэ бэлэхтиигин Эһээ, мин оонньурбар туттуом” - диэтим, Эһээм “Ыл, ьыллыай, хаһан эрэ улаатан, ыал буоллаххына массыынаҕар туттуон буоллаҕа” диэтэ, Мин наһаа соһуйдум, кини куруук Суохтан атыны тугу да этээччитэ суоҕа, арай бу сырыыга бэрт холкутук бэлэхтээтэ, наһаа уорэн дьоллонон, оҕолорго игин баран киһиргээбитим быһылаах… Ус мас бутэй куруоттэн куруоҕэ ойо - ойо оҕолорго баран коочуктээн кэллим тоһо, ор сылдьыбыппын билбэппин. Арай кэлбитим Эбээм айманар - ытыыр, дьон боҕо мустубут, Эһээ сиргэ сытар… Ол мин барбытым кэннэ сурэҕэ тохтоон сууллан туспут да олбут. Кырам бэт буолан наһаа ытаабыппын ойдообоппун… Арай Эбээм аҕыйах хонук иһигэр кырдьа быһыытыйда.
Эбээм барахсан хомойбут уулаах харахтарын халаатын муннугунан сотун - сотун буолар. “Баран кордорун” диэн этэ сатаабытым барыа дуо диэн кэмсинии, хомойуу, харааста, эмиэ да моҕуттэрин таһыгар ботугураан ылар. Син бириэмэ ааста куһун буолла уһуйаанна сылдьабын, салхыы оскуолаҕа киирдим. Эбээм уорэҕинэн син уорэнэ сырыттам. Кини киһи куруук субэ - ама, ас астыырын, сир астыырын, иистэнэрин барытын кэпсээн маннык гыннаххына сеп, маннык сыыһа диэн олоххо уорэтэр. Сарсыарда турдахпына куерчэх, кунус миин, киэһэ эмиэ миин, суорат, уонна оттон алаадьыта, бэрэскитэ. Бу билигин олорон саныыбын ынаҕа суох этибит, хантан эт ас, уут-суегэй булан талан аһатан эрдэҕэ,..
2000 Сыллар, улахан кылаас кыргыттарабыт. Син орто кыраһыабайбын быһалаах уолатар сурук суруйаллар. Биирдэ оскуолабытыгар сана кыыс кэллэ, миигин кытары партаҕа олордо, сытыы - хотуу куораттан кэлбит бааһынайдыны киэн харахтаах уһун унуохтаах Люба диэн кыыс. Тутатына барыларын кытары бодоруһан - кэпсэтэн, ипсэтэн Модаҕа туох кэлбитин кэпсээн - кордорон кыыс. Сразу лучшай подруга буола тустэ. Сымыйанан кырдьыгынан уолаттары кытары сылласпытын, хас да уоллааҕын омуннара - омуннара кэпсээтэ, Биһиги тыа кыргыттара улаата охсоору дуу хайдах дуу, ьуу - ьаа уой - аай боҕо буола тустубут, кини кэпсээннэрин онорон коро-коро истэбит. Сааскы каникулга хайаанда куоракка бассардыы быһаарынан Эбээҕэ эрдэттэн сэрэтэн, харчытын мунньа турарын туһунан этии боҕо. Эбээ наһаа собулээбэтэр да кини да оҕото туохтан да ымсыыран матан туруон баҕарбатын туһугар син собулэстэ. Люба дьонун кытары кэпстэттэ. Собулэстилэр. Люба дьоно уруут бу дойдуга олорбуттар эбит, онтон улэлэригэр урдээн куоракка коспуттэр, манна эдьиийигэр
кэлэн уорэнэ сылдьар. Таайыахха баара эбитэ буолуо, тоҕо тыаҕа сытыы кыыс кэлбититн.Куутуулээх каникул буолара бу кэллэ. Массыына булан куоракка каникуллуу бараары уоруу боҕо. Эбээм утуйаары сытан эттэ, “Куорат дьонугар кэһиилээх бараар, таһырдьа кыра дьааһыкка ас бэлэмнээтим, онтон барыанньатын уонна этин Ийэн аахха илдьээр диэтэ”. Ийэбин сыл баһыгар атаҕар корсооччум, кэлээччи. Кэһиитэ суох, арай куоракка кини ханан дьиэлээҕин да билбэппин. Аадырыһын игин суруйан биэрдэ, чып курдук айанныырга бэлэммин. Утуйдум. Сарсыарда эрдэ туран айаннаатыбыт. Любалыын плеейерга музыка истэ - истэ кулэ - кулэ бэккэ айаннаан тиийдибит. Таас дьиэ таһыгар массыына хорос гына тустэ. Лифт ыныран уоһэ таҕыстыбыт. Люба Ийэтэ ааны арыйда. Мааны манан дьахтар, дьиэтээҕи танастаах, кэһиибин хостоон биэрдим сорохотун оссо дьоммор илдьиэхтээхпин балконна уурдардым. Чаайдаатыбыт. Дьэ маанытык олорор ыал эбиттэр. Люба хайдах маннык учугэй дьиэттэн дэриэбинэҕэ тиийдин диибин. Манна хаалыахха оһох оттубаккын, баанньык оттубаккын, тугу да гыммакка эрэ сытыах эрэ курдуккун. Дьэ оностон куорат устун куулэйдии бардыбыт. Эбээ хайаан да кууртката уонна сапожката ылынаар диэбит харчытын анарын хаалларан баран баҕар тубьэһ корбуппун атыылаһым диэн бардыбыт. Манньыаттаах, Силует, Крестьянскай рынок сырыттым да мин харчыбар эппиэттир суохха дылы. Мароженнай сии-сии площадка олордохпутуна Люба табаарыстара уолаттар кэллилэр. Люба омун толон боҕо, нууччалыы - сахалыы бутуйан ону маны кэпсэттилэр. Билиһиннэрдэ танаспыттан кыбыстан турбакка эрэ ону маны корбутэ буола олордум. “Чэ давай барыахайын! " Люба миигин бардыбыт пивкалыы диир. Мин соһуйан туран батыстым. Уолаттар уһуолэр, ол баран иһэн, аны тиийэн моҕуллуохпут, аата сурун бастакы же кун игин дии саныы истим. Киоскаттан буолуохтааҕын курдук 2 улахан пива ыллылар, дьиэ аннытыгар киирдибит. Клетка сонноох уол мин кордохпунэ син симпатичнай миигин сотор-сотору одуулуур курдук. Мин пиваларын собулээбэтим, испэтим Любам уор да уор айаҕа ыпсыбат гына. Харанарда. Тымныйда ыксаатым, Хата кыыһым “Дьиэлиэххэ” диэтэ. Саша аргыстаспаккын да диэн клетка сонноох уолу ынырда бардыбыт. Дьиэлэр быыстарынан ону маны киинэлэр игин тустарынан кэпсэтэ - кэпсэтэ бардыбыт. Саша миигиттэн ону - маны ыйытар. Кыратык кэпсэттибит.
Дьиэҕэ тиийбиппит ким да суох, аһаатыбыт. Сууннубут. Утуйдубут.
Сарсынны кунугэр Ийэтэ, Аҕата бааллар кэпсэттибит, билистибит. Салхыы киинэ коро, эмиэ куулэй тэбэ бардыбыт. Дьоммор барыах санаа кэлбэт. Киэһээ эмиэ Сашалааҕы кытары куулэйдии бардыбыт, эмиэ пиволаатылар ол же миэстэҕэ, бу сырыыга олохтон хаалымаары истим, уолаттар оссо баран ылан кэллилэр, табахтаатаххына оссо учугэй буолар диэтилэр, табахтаатым туран иһэн суттум, биирдэ ойдоммутум Люба дьиэтин таһыгар хотуолуу аҕай турабын, кыыһым кул да кул… Син ор мачайдаһан баран дьиэҕэ киирдибит, ким да костубэт сразу утуйдубут хата туун хотуолабатым, сарсыарда наһаа куһаан, эбиэт саҕана туран столичнайга баран куртка сапожка ылан, киэһэ дьоомор барыах буолан былааннанныбыт. Люба аадырыһы билэрдии, автобуска олорон Сайсарга айаннаатыбыт, Мас дьиэҕэ киирдибит, иккис этээскэ тахсан эргэ ааннаах дьиэни тонсуйдубут. Биир дьээдьэ арыйда, кирдээх танастаах, сирэйэ - хараҕа соччото суох"Кимнинээххитий!? " Диэтэ, мин Маамабар кэлбиппин эттим, “Киир хоско сытар” диэтэ.
Дьиэҕэ киирэн иһэн Любабыттан кыбыста санаатым, билинни тылынан эттэхпинэ “Притон” бомж дьиэтин курдук, Люба аанна туран хаалла, хоско раскладушкаҕа арбайан бу сытар быһалаах, “Маа, маама” диэтим, наһаа куһаан сыттаах, хаһан да танаһа уларыйбатах, пакеттаах эппин муччу тутан баран таһырдьа тыын былдьаһан куотан таҕыстым. Кыыһым кэннибиттэн эккирэтэр. Мин хаһан да Маамалахпыттан баарыттан, суоҕуттан наһаа хомойбот, санаархаабат этим эрээри, кини инник олохтооҕуттан наһаа санаархаатым, кыбыһынным… Ытаатым…
Люба дьонуттан конуллэтэн 8-нан Эбээҕэ эрийэн дэлби ытаатым, баҕар ахтан буолуо, баҕар дьэ ойбун сана тутан эрэр киһи буолан боло, сарсын дьиэлиирдии оностон утуйдубут.
Кунус айаннаары сырыттахпытна Саша телефоннаан миигин кытары кэпсэттэ, Люба “эээ Любовь, Любовь” боҕо туһэрдэ.
Дэриэбинэм суолугар алааһыгар кэлэн сурэҕим уоскуйбукка дылы буолла… Эбээҕэ Маама туһунан хайдах баарынан кэпсээтим, Эбээм барахсан саната суох олорон эрэ сирэйин илиитинэн саба туттан олорон ытаата, Эһээ олбутун кэннэ ытыырын коро илигим..
Оскуоланы бутэрэр сайыммыт, экзамен, тиһэх чуораан, банкет, поход. Кылааһым оҕолоро, Любам. Бары тутуспутунан Дьоллоох Дьокуускай куоракка бардыбыт, 2 уол
армиялыырга сананан хааллылар, атыттар ким ханна кыах тиийэринэн. Люба сытыы - хотуу бэрдэ хайыы - уйэ киһи боҕотун кытары билсэн, Юрист буолар баҕалаах этибит ол саҕа мода да курдук этэ кини ЯГУ-га киирдэ мин Историческайга, юридическайга киирэн дьол боҕо. Ол сайын Любалаахха олорон эрэ сайылаатыбыт. Тууннэри - кунустэри куулэйдээн. Оҕо боҕотун кытарын билсэн, Любам уолланан. Арай биир кун билэр кыргыттарбытын корустубут, артыыс уонна ырыаыһыт уорэҕэ баар онно туттарса сылдьабыт диэтилэр. Мин наһаа интириэһиргээтим, Эбээбэр да сэрэппэтим Культура колледжыгар туттарыстым. Ким да хаһан таайыа суоҕа боло Ырыаһыт буолар баҕабар вокалга киирдим. Киэһэ Эбээбэр эрийэн эттим. “Ол культура уорэҕэ, улэтэ иннэ-кэннэ биллэр буоллаҕа дии " урдук уорэҕи субэлии сатаата, Суох. Мин ырыаһыт буолуом диэтим да Дьиэлээтим, куһун кэлиэх буолан. Дьиэбэр алааспар тиийэн истэҕим аайы сурэҕим айманарга дылы, массыынаны ыксатыах санаа кэлэр. Дьиэм аанын арыйбытым Эбээм бу утары хааман иһэр, хайах дьуудьэйбиккэ дылы. Куустуһан сыллаһан ууттээх чэй иһэ-мьэ солуну кэпсээн, хайдахтаах курдук талааннах оҕолор баалларын наһаа интириэһинэй культура чараас эйгэтигэр ылларбыппын, Эбээбэр онооҕор ыллаан иһитиннэрдим. Эһээҕин батан ырыаһыт буоллаҕын ду диэн сана аллайда).Тыа сиригэр кун былдьаһан, куһунну куннэри муччу тутумаары улэ - хамнас боҕо.
Уорэх саҕаланан эрэринэн айаннаатым, хата колледжка общага биэрдилэр. Любалыын дорун-дорун корсобут, мин ырыа да ырыа, Биллэр сулустары кытары корсуһэн, мастер-класс биэрэн олох кинилэр курдук буолаары баҕа баһаам. Эбээбинээн сотовай сайдан кылгасты да буоллар кэпсэтэбит. Наһаа учугэй кыргыттары кытары хоспутугар тапсан олоробут. Эбээм кэлэр барар дьонунан ас, харчы наада боло диэбит малын-салын ыыта турар. Биирдэ курсунан бары клуптуу бардыбыт. Ханна корбут киһибин корон аастым кэннибиттэн кэлэн харахпын саба тутар. Саша эбит. Оссо тупсубут, уһаабыт. Танаһа-саба мааны. Ол киэһэ икииэн буола сатаатыбыт. Телефонум номерын ылла. Кун аайы смс-тыыр. Колледжпыт да иһиттэн тахсыбакка уорэнэбит. Биирдэ эр санаа ылан Маамабар барарга сананным Сана дьыл саҕана быһалаах… Кыра продукта ыллым дьиэҕэ тиийбитим, ааны арыйда, санарбат. Кимнээх эрэ бааллар, арыгы сыта син биир турар, ол да буоллар ааспыттааҕы хартыынаттан арыый да. Аан таһыгар туран эрэ кэпсээтим, маннык олороруттан хомойон ытамньыйдым, Эбээҕэ Сана дьылга барыах диэтим.
Хараҕа сырдаан собулэстэ. Бу сырыыга уорэн таҕыстым бу дьиэттэн. Экзмаеннарбын олох учунэйдик туттаран. Саша корсон бэлэх уунан, Оржанкаҕа аан бастыкыбытын уураһан, арахса да иликтэн ахтыһан атаарда. Сарсынны кунугэр малбын хомунан Маамабар тиийдим, онтон таксинан бараары кини телефога суоҕа. Эбээҕэ фрукта ыллыи, таксинан Сайсарга тиийдим, ааны тонсуйдум хайа эрэ дьахтар арыйда, дьиэ иһэ толору киһи. Ынырыктык ньиэрбинэйдээтим, хоско котон тустум Маамам эмиэ раскладушкатыгар сытар. “Тоҕо манныккыный!!?? " Дии дии илгиэлии сатаатым, олох турбат итирик. Ааны хайа тэбэн тахсан бардым, маҕаһыынна туран эрэ таксибын кууттум, Дойдуга айан, Эбээм ууттээх чэйэ куутэрэ, Саша ахтылҕан СМС-тара эрэ уоскуталлар. Аны хаһан да кэлбэппин Мамабар дии санаатым..
Эбээбэр тиийдим, ооо ахтыбыппыаан… Маннык уһуннук Эбээбиттэн тэйэ илик буоламмын оор да ор куустуһан турдубут, Эбээм былаата, мыччырыстыбыт илиитэ, эминньэҕэ туспут кулгааҕа, ураты сурэхпин уоспутар сыта…
Уорэҕим туһунан, курсум оҕолорун туһунан ыһа-тоҕо кэпсээтим, Сашаны бастакы тапталбын эмиэ кэпсээтим. Эбээ буоларын курдук туох дьоннооҕун туоһуласта да оннук ыраах тиийэ иликпитиитэн уорэ санаата, эбэтэр долгуйан салҕыы туоһуласпата.
Эбээм ыарытыйара элбээбитэ, эмп онон-манан сытара костор. Олох хайаанда бар балыһаҕа кыратык ыарыйдын эрэ диэн этэ сылдьабын. Сашаны ахтарым кун-туун кууһурэн иһэр, кинитэ суох олох суоҕун кэриэтэ буолла. Дьолбун комуспун, кууһан баран утуйуохпун, оссо биирдэ ууруохпун, оннооҕор ыал буолан олорорбутун кытары мечтайдаан корор буоллум. Эбээм ас боҕо астаан атаарда, колледжка тиийбитим Саша бу кэтэһэ турар. Оо, уордэхпиин, малбын уура охсон, кыргыттарбын корсо охсон, таһырдьа куулэйдии бардыбыт. Кыһын - ол эрээри кини аттыгар ичигэс, сылаас, тоҕо эрэ тонорбутун олох ойдообоппун. Оннук таптал кутаа уотугар уйдаран, уорэхпин этэннэ тумуктээн Сайынны каникулга айаннаатым. Сурэхпиттэн арааран ылардыы Сашалыын ытаһан аҕай араҕастым.
аҕыйахха дылы.. Тахсара эрдэ эбитэ дуу… Кыһын устата муспут букатын баул суумканы, наһаа быыллаҕын иһин тэлэгэһэ аара хаалардым, дьиэҕэ киирибит, Эбээм олорор, сытан турбут. Наһаа ыарытыйбыт коруннээх. Испэр туох эрэ баар таас дуу туох дуу диэтэ. Эйиигин корсон баран балыһаҕа киирэбин диэтэ. Этэннэ эрэ буоллар диэн дьиэм мас танараларыгар кун аайы унэбин. Баран кордордубут. Мед. Центрга ыытыллар. Куорат быраастара быһаараллар ини диэн эрэх-турах сананан, бэлэмнэнэн, айаннаатыбыт. Аны ханна да туһэр сир суох, общагам коменданын кытары кэпсэттим, харчыга хостор бааллар диэтэ. Ол да баҕалаах. Бэйэ сирэ аата бэйэ сирэ. Эбээбэр барытын кордоробун, ыарытыйар быһалаах даҕаны миигин сэргэхситээри 3 этээһи кэрийэн кордо, дьинэ киһи короро туох да суох эрээри кэпсээччитэ мин буолан экскурсиялаттым. 4 Этээскэ биир Эбээ баара кинилиин кэпсэтэн уордэ ахай хата. Сарсынны кунугэр Мед. Йентрга сарсыарда эрдэ бардыбыт. Ип итии, дьон боҕо справочнайтан син атаардылар, булан тиийдибит. Кордордо, сарсын УЗИ-га диэтилэр, ойуун ханна эрэ диэтилэр, биир кун иһигэр буппэппитин ойдоотубут. Хас да кун сырыттыбыт, сылайыахпытыгар, Мед. Центр иһигэр муммакка сылдьыахпытыгар дылы. Ол быыһыгар Сашалыын билистэ Эбээ, элэккэй оҕо диэн собулээтэ. Саша эмиэ сылдьыста. Бутэһик куммутугэр бырааспыт ыныран ылан, анализтара биллибиттэрин кэннэ Областнойга онкология бырааһыгар направлениялаан ыытта. Мин сурэҕим ам тутар, Эбээм миигин долгутумаары туох да диэбэт. Саша сарсыарда кэллэ таксинан, айаннаатыбыт. Эбээни балыһаҕа киллэрдилэр…. Эбээм барахсаан, халлан куех сибэккилэрдээх балыһа халаатын кэтэн баран, санитарканы батыһан каридор устун хаама турда. Куомэйбэр камок, Саша футболката ыгыллар уу буолуор диэри ытаа да ытаа олох сатаан тыын да ылбатты, сурэҕим сэрэйэр, кинини сутэрэн эрэрбиттэн… Ас тастыбыт, диеталаттылар игин. Онтон бырааспыт ыныран ылан эттэ, биһиги оттуттэн комо барыта оноһуллунна диэн.. Салҕыы тугу эппитин соччо ойдообоппун… Балыһалар аккаастаммыттара, тахсаары турдахпытына Саша Ийэтинээн кэлбитэ Ийэтэ Светлана, наһаа аһыммыт харахтарынан барыбытын кууһан сыллаата уонна кэтэспэтэх оттуттэн биһиги барсыахпыт этэ Сашалыын диэтэ. Биһиги Эбээлиин харахпытын утары корсон баран мичээрдээн, Сеп боҕо буоллаҕа диэн уорудубут. Общагаттан малбытын ылан, Саша Ийэтинээн сып курдук хомунаннар, тууннэри айаннаан дьиэбитин буллубут. Эпиитэрин курдук Скорай ыныран, ылыахтаах эмтэрин биэрэн.. Син миэстэбитин булан утуйдубут. Светлана мин хоспор, Эбээ бэйтин оронгуар биһиги Сашалыын диванна. Таптаалаахпын кууһан утуйар куннээхпиттэн дьоллоохпун..Сайын барахсан.. Массыына быылы оро котутн Эбээм тэлгэһэтин таһыгар тохтоото. Дьэбит таһа эргэрбиккэ дылы, Эбээм сибэккитэ быйыл
Ити Сайын Светлана кэлэ бара комолоспутэ, Саша сайылаабыта ыал курдук олорбуппут.. Арай Эбээм оронтон киһи комото суох, сатаан турбат, ыраах хаампат буолбута. Куһун уорэх саҕаланыыта кураторбын кытары эрийэн конуллэттим, Саша уорэҕин эмиэ быһаарсан кэлиэх буолта, Светлана, кэргэнин Кирилы илдьэ кэлбитэ. Саша Аҕата хата тыаҕа тахсан улэ-хамнас боҕо… Уруккуттан аймахтарбыт курдуктар. Эбээ биирдэ эттэ Саша кэллэҕинэ бырааһынньыктыах, Оҕом уруутун киэһэтигэр тиийиэ суохпун диэтэ… Оол киэһэ Эбээ сэргэх баҕайытык туран остуолга олорон эрэ, Уруум киэһэтигэр этиллиэхтээх тылларын барытын эттэ, Саша дьонугар эрэнэн туттарда… Нэдиэлэ да буолбакка анараа дойдуга уһуктубакка эрэ барбыта… Мин Эбээм комуһум, аанньалым…
Маама Эбээ 40 хонугар кэлэ сылдьыбыта, сураҕа хайа эрэ киһилиин эмиэ аһыы утахтарыгар ылларан олороллор уһу,
Биһиги Сашалыын уорэхпитин бутэрэн, Куоракка Сыбаайбалаабыппыт. Саша дьоно биһиги баҕарарбыт курдук олохпут биир кэрэ бэлиэ кунун бэлэх ууммуттара. Саша улэлиир, мин бастакы оҕобутун куутэн уоппускаҕа олоробун, Саша дьонун дьиэтигэр олоробут, Ийэлээх Аҕабыт даачаларын оностон коспуттэрэ. Сайын аайы Эбээм дьиэтигэр, торообут туолбэбэр, дойдубар сайылыы, сир астыы тахса сылдьабыт. Эбээм дьиэтин арыйан харахпын симэн киирдэхпинэ мичээрдээбитинэн утары кэлэн кууһуох, сууспуттэн сыллыах курдук, Эбээм сыта..