Арай, түүн ортото хабыс хараҥаҕа, тохсунньу хабараан тымныытыгар (таһырдьа -52° этэ) дьону, оҕолору тиэйэн А дэриэбинэттэн Б дэриэбинэҕэ 🚐-на айаннаан иһэр.
Оҕолор бары массыына тыаһыгар, чуумпу музыкаҕа бигэтэн, сидиэньэлэригэр бүк түһэн утуйан олороллор.
… Арай эмискэ… массыына мотора бөтөн киирэн барда, онтон умуллан хаалла.
Суоппар уол хаста да стартерын эрийтэрдэ да, массыына собуоттанар эрэ санаата суох.
Сүүрэн тахсан капотун арыйан хасыһан көрдө да, туох да дьиэк баарын булбата.
Ойон киирэн эмиэ эрийтэрдэ, суох, 🚐 тыаһаан да көрбөт.
Эмиэ эрийтэрдэ, аны аккумулятора кыайбат буоллар- буолан өлөн хаалар.
Суоппар барахсан ыксыыр, хайдах гыныан, хайдах буолуон билбэт.
Массыына иһэ тымныйан барар.
Оҕолор тоҥон уһуктан, туох буолбутун өссө да ситэ өйдөөбөккө өндөҥнөһөллөр, тыыллаҥнаһаллар.
Массыына иһэ тымныйдар тымныйан, таһырдьа кыраадыска чугаһаатар чугаһыыр.
Саатар, сырыыта суох суол буолан, сарсыардааҥҥа диэри массыына кэлэригэр эрэл суох.
…Чараас таҥастаах оҕолор барахсаттар тоҥон бабыгыраһан, титирэһэн бараллар.
Оҕолор салайааччылара, химия учуутала, бу оҕолору оройуон олимпиадатыгар илдьэ киирэн иһэрэ. Кини хайдахтаах курдук иэдээҥҥэ түбэһэн эрэрин санаан, этэ саласта, ис-иһиттэн титирээн барда.
Аны туран, кутаа оттуохтарын суоппарга да, оҕолорго да, учууталга да испиискэ, зажигалка диэн ончу суох буолан биэрдэ!
Саатахха биир да табаахсыт суох эбит.
Суоппар уол массыына иһин, бордачоктарын барыларын чүүччэйдэ даҕаны испиискэ диэни ончу булбата.
.. Үлтү үлүйүү саҕаланна, иэдээн иэнигийэрэ биир- икки чаас хаалла.
Иннилэригэр дэриэбинэ 30 ча км., кэннилэригэр дэриэбинэ эмиэ биир оччо.
Көмө көрдүү барыаҕы бачча тымныыга тиийэриҥ саарбах, тиийдэххинэ даҕаны массыына булан эргиллэн кэлиэххэр диэри буолуох буолан бүтэр!
Өлөр өлүү айаҕын аппытынан, сыыллан- сыылаҥхайдаан чугаһаан барда.
Ким таһырдьа тахсан ыстаҥалыы сатыыр, ким быһа бэринэн, сидиэньэтигэр бүк түһэн олорор, хараҕын уута таммалыыр, ытаан титирэстиир.
Тугу гыныахха?
Хайдах быыһаныахха?
Химия учуутала суоппартан ыйытар:
-Аптечкаҥ баар дуо, аҕал эрэ.
Суоппар аптечкатын ылан биэрэр.
Учуутал ол иһиттэн кыракый флакоҥҥа кутуллубут марганцовка (перманганат калия, КMnO4) баарын булан ылар .
Аны саахар баара буолаарай диюн ыйытар. Дьолго суоппар ыһыгар кыракый иһиккэ мэлии саахардаах эбит.
Учуутал харахтарыгар эрэл кыымнара чаҕылыһаллар.
Аны умайар туох баарын ыйыталаһан, туалетнай кумаахыны булан, таһырдьа суол кытаанах чигдитигэр хайыта тыытан тэлгэтэ уурар, ол үрдүгэр сэрэнэн марганцовкатын кутар. Онтон саахарын таммалатар.
Уонна төгүрүктүү кыһыллыбыт кылгас маһынан эргичиҥнэтэн аалан барар.
Онтоон… киһи итэҕэйиэ суоҕун курдук буруо бургучуйан тахсар да , эмискэ уот умайан сандаарыс гынар. Кумааҕы умайан күүдэпчилэнэр🔥
Эрдэ бэлэмнээбит хаппыт амынньыардарын, ону сорохтор “киһиргэс” диэччилэр, ууран биэрэллэр.
Уот ону хабан үөрэ-көтө, тыаһыы - таһырҕыы умайан барар🔥
Оҕолуун улаханныын ойууртан 🌲🌳мас таһаннар, улахан да улахан кутаа оттоллор.
Ол тула тураннар, эргичиҥнээннэр, бары бэттэх кэлэллэр.
Ол бодьуустаһа сырыттахтарына, сарсыарда буолан, сырдаан барар.
Эбиэт иннинэ массыына🚛 кэлэн быыһаталыыр.😁😃😁
Учуутал билэр этэ марганцовка күүстээх окислитель буоларын, онно саахары кутан мэһийдэххэ умайыы процеһа барарын.
Өссө иккис варианынан марганцовка үрдүгэр антифриз таммалаттахха эмиэ умайыы барар.
Дьэ ити курдук биир быһылаантан, үлүйэн өлүү кутталыттан 👬🏼и👬🏼👬🏼🧍‍♀️👩‍⚖️👨‍⚖️ быыһаммыттара.

Абаҕан