Саҥа дьыл кэнниттэн үлэ-үөрэх нэдиэлэтэ саҕаламмыта. Биһиги, бэһис куурус устудьуоннара, судаарыстыбаннай быраактыкабытыгар ким ханна барарынан тарҕаспыппыт. Мин бииргэ үөрэнэр доҕорбун кытта сүбэлэһэн, иккиэн чугас улууска тахсар буолбуппут. Хата, иккиэммитин ылбыттара.        Быраактыкабытын барыахтаах оскуолабытын кытта эрдэттэн кэпсэтэн дуогабардаһан, настаабынньыкпытын булан баран, үөрэх саҕаланыан үс хонук иннинэ туһааннаах сирбитигэр тиийбиппит.    Оскуолабыт кыра дэриэбинэ холугар улахан – икки сүүсчэ оҕолоох. Настаабынньыкпыт үрдүк таһымнаах матымаатыка учуутала Өлөксөөн Ньукулаайабыс тиийээппитин кытта тута оскуоланы кэрийэ сылдьан көрдөрдө, түмэлгэ сырытыннарда, араспысаанньатын билиһиннэрдэ уонна түһүөхтээх сирбитигэр атааран олохпутун булларда. Олорор дьиэбит – учууталлар уопсайдара. Түөрт кыбартыыралаах. Эргэ. Сиэр быһыытынан киирээт да тута, дьиэни кэрийэ сылдьан муннук аайы, эрдэттэн бэлэмнээн аҕалбыт алаадьыбытын уурдубут, оһохпутун аһаттыбыт, кыраадыстааҕы да умнубатыбыт. Чэ, уопсайынан, силиги барытын ситэрдибит.    Саҥа сиргэ барыта сонун. Дьоннуун-сэргэлиин, сирдиин-уоттуун. Инньэ гынан икки күн биллибэккэ ааста. Сынньалаҥмыт бүтэн, түбүктээх үлэ-үөрэх, быраактыка саҕаланна. Өлөксөөн Ньукулаайабыс сүбэтинэн бастаан утаа биир нэдиэлэ кини ыытар уруоктарын кэтээн көрүөхтээхпит, баҕарар буоллахпытына, атын да учууталлар уруоктарыгар (ханнык биридимиэт буолара соччо наадата суох) сылдьыахпытын сөп.    Бастакы күн Ньукулаайабыс түөрт уруогар сырыттыбыт. Оҕонньорбут түөрт уруок кэннэ «түннүктээх» буолан биһигини былырыын саҥа үлэлии кэлбит эдэр испэсэлиис Августа Сергеевна уруогун көрүҥ, эдэр дьон эдэр киһиттэн эмиэ үөрэниҥ диэн онно ыытта. Биһиги, кэм буолуо, үгэспитинэн оту-маһы ойуулаан доҕорбунуун хойутаан тиийдибит. Кэлэн иһэн өссө: «Ээ, ол эдэр кыыс буоллаҕына тутан сиир үһүө. Хата, мохсоҕоллор, бэйэтин сиэхпит», — дэһэ-дэһэ, кэбиниэт аанын тоҥсуйан атыллыахча буолан иһэн, Августа Сергеевна тыбыс-тымныынан көрбүт хап-хара хараҕыттан толлон түөскэ бэрдэрбиттии тохтоон хааллыбыт. Кылаас иһэ уу чуумпу. «Практиканнаргыт дуо? Александр Николаевич сэрэппитэ. Тоҕо хойутуугутуй? Түгэх паартаҕа киирэн олоруҥ», — диэн, мас-таас курдук этэн кэбистэ. Хайыахпытый, испитигэр оҕолор иннилэригэр бэйэбит саастыыта киһибититтэн мөҕүллүбүппүтүттэн кыбыста-кыбыста, киирэн олорунан кэбистибит. Чэ, ити итинэн хаалбыта.    Бырактыкаан уолаттар кэлбит сурахтара онто да суох кыра дэриэбинэни тилийэ көппүтэ. Уруок ыыта турдахпытына ол-бу араас сылтаҕынан дэриэбинэ «кырасаабыссалара» кэлэн өҥөҥнөһөн бараллара. Нэдиэлэ кэриҥэ буолааппытын кытта араас өҥнөөх кумааҕыга суруллубут билиниилээх суруктар субуһан барбыттара. Биһиги да туора туран хаалбатахпыт. Оскуола иһинэн буоллун, дэриэбинэҕэ кулуупка буоллун — араас тэрээһиҥҥэ барытыгар иҥнэн-толлон турбакка кыттан иһэрбит. Аны туран, доҕорум гитараҕа оонньуур, мин син куоластаах аатыран, ыллыыр буолан дьон болҕомтотун тардар ырыаһыт буола түспүппүт. Кыыс аймах сахсырҕа саахарга түһэрин курдук сыстаҥныыра. Түүннэри кэлэн сарсыардааҥҥа диэри биһиэхэ олорооччулар да бааллара, ол гынан баран олортон биир да кыыс аата, дьүһүнэ күн бүгүн өйбөр хатанан хаалбатах.    Ол эрэн Августа Сергеевнаны билигин да умнубаппын. Биһиги мин доҕорбунуун быраактыкаҕа кэлбиппит кэннэ буолбут бастакы биэчэргэ билсибиппит. Суох, кини мин бастаан санаабытым курдук тыйыс-тымныы сүрэхтээх буолбатах этэ. Кини, төттөрүтүн, хайдахтаах да тоҥ сүрэхтээх эр киһи сүрэҕин уулларар, төбөтүн, өйүн-санаатын иирдэр, итирдэр имэҥ сырдырҕас уотунан ыспахтана оонньуур Кыыс, Дьахтар этэ. Дьахтары хайдах таптыыры, киниэхэ хайдах сатаан таптатары – барытын кини үөрэппитэ. Эдэр кыыс диэтэххэ, элбэҕи да билэр этэ.    Оо, Августа, Августа... Эйиэхэ мин билэр хайа да бэйэлээх дьахтарым холооно суох. Бу хараҥа түүн эйигин түөспэр эпсэри тардан уҥа-таала таптаһа сыппыт киһи баар инии-ии... Оо, Августа...
kyym.ru сайтан