Аҕа дойду сэриитин иннинэ тайах аҕыйыы сылдьыбыта. Биһиги үһүө буолан Танда үрэх төрдүгэр атынан сылдьабыт. Туох да суох. Төрдүс күммүтүгэр, күн ортото ыттарбыт үрэллэрэ иһилиннэ. Аттарбытын быһа биэрдибит. Балай эмэ чугаһаан баран, дьонум аттарын миэхэ туттараат сатыы элэс гынан хааллылар.        Мин аттарбын эр-биир сэтиилэнэн, дьонум кэннилэриттэн түһүннүм. Бугуһуйбут аттар бокуойа суох дьулуруйдулар. Үрэх куулатыттан абына-табына лааҥкыга киирээппин кытта, ортоку атым бэрт куһаҕаннык иҥэрсийбитинэн тиэрэ баран түстэ. Икки аппын нэһиилэ арааран баайан баран кэлэн көрбүтүм, атым өлөөрү көбүөхтүү сытар. Уолугун үүтүнэн атырдьах угун саҕа суоннаах мас батары киирэн тостубут. Оруу тардан ылбытым, икки харыстан ордук холобурдаах эбит. Хаан ыһылла түстэ уонна атым аҕыйахта мөхсөн хаалла. Бу кэмҥэ үөһэ сискэ саалар тыастара битиргээтэ, ону кытары ыттар саҥалара ньам барда. Өлбүт аттан ыҥыырын, бэрэмэдэйин устан ыллым. Суолтатыгар хабарҕатын быстым уонна уку-суку дьоммор бардым. Хаһыытаһан ыйдаран тиийбитим, дьонум тоҕо эрэ үөрүүтэ-көтүүтэ суох табахтыы олороллор эбит.    – Табыллыбатыбыт, биир аппыт маска атыллан өллө, – диибин.    – Оо, ол иһин даҕаны, – дьонум адьас соһуйбатылар, – ол сытар, бэйэҥ баран көр...    Тэйиччи сытар тайахха тиийэн эргийэ сылдан көрөбүн. Кыылбыт моонньуттан аллараа өттө саһарбыт сэбирдэх курдук ап-араҕас түүлээх, төбөтө хара, уонча салаалаах муостаах, суп-суон моойдоох буур киэнэ бэрдэ эбит. Арай, арҕаһыгар, сиһин үрдүнэн, кыра биэдэрэ саҕа урдаах. Ол уру сыныйан көрбүппүт, илин диэки өттө хоп-хойуу, кылгас баҕайы будьурхай түүлээх, оттон кэлин өттө кип-килэркэй сарыы тирии буолан таҕыста. Куттаммыт санаабытыгар, киһи икки хараҕын онно оҥойо сылдьар курдук. Эмиэ да муннулаах, айах омооно эмиэ баар, аны сыҥаахтаах. Үүт-үкчү киһи төбөтө кэннин диэки хайыһан олорорун курдук. Эбиитин, анньыалаатахха – туллаҥныыр. Дьэ дьулаан диэтэҕиҥ. Арааһа, тайҕа иччитэ олохсуйбут кыыла быһыылаах. “Аппытын ол иһин энньэ ыллаҕа” диэн уҥуох тутарга быһаардыбыт. Тайах анныгар-үрдүгэр мас чөмөхтөөтүбүт. Аппытын астаан сүрэҕин, туйахтарын, тириитигэр суулаан баран, кыылбыт аттыгар уурдубут уонна уот астыбыт. Мас быраҕа-быраҕа эргитэн-урбатан, умайан бүтүөр диэри бүөбэйдээтибит. Ол кэннэ аппыт төбөтүн, кыылбыт муоһун мутукка ыйаатыбыт, аппыт этин ыҥыырданан баран дьиэлээтибит. Ити кэннэ үс сыл улахан булка сылдьыбатахпыт.
kyym.ru сайтан