Главная / Кэпсээннэр / Ньургун
Добавить комментарий
Сайыҥҥы күн үөрэ мичиҥниир. Ньургун ситэн-хотон, тил-лэн, сүрдээҕин кэрэтийэн турар айылҕалаах бөһүөлэги астына көрдө. Эчи, чуумпутун, салгына ырааһын. Киһи эрэ кэрэхсиир дойдута быһыылаах. Маннык дойдуга убайа, Бааска, кэргэннээх, икки оҕолоох киһи, олохсуйан олоруох да эбит. Ону баара, арыгыһыт буолан, атах-балай кэрэдэхтии сырыттаҕа. Саатар, оҕолорун да туһунан санаабат буоллаҕа. Дьэ буолар да эбит. Оскуолаҕа үөрэнэр кэмнэригэр сытыы-хотуу, бастыҥ үөрэнээччи этэ. Ол бэйэтэ туох ааттаах хара кырыыһыгар түбэспитэ буолла? Ньургун гостиницаны түргэнник булла. Вахтер суох. Эдэр дьахтар муоста сууйа сылдьар. Кэпсэтээри чугаһаан көрбүтэ, үчүгэйкээн сэбэрэлээх, нарын бэйэлээх кыыс буолан биэрдэ. Ньургун холостуой киһи сиэринэн сэргэхсийэ түстэ. “Бу дойдуга, оннооҕор, уборщицалара маннык тырымнас бэйэлээх буоллахтара дуу?”— уол мүчүҥнээн ылла. Вахтер дьахтар тиийэн кэллэ. Ньургун хоһугар киирэн сытынан кэбистэ. Самолет тыаһыттан төбөтө куугунас буолбут. Сөтүөлээн сылайбытын сайгыы охсуон баҕарда. Спортивнай суумкатыгар соттор, мыыла уктан таһырдьа ыстанан таҕыста. Тугу эрэ ботугураһа-ботугураһа күлэн чачыгыраһар кыргыттары ситтэ. Сөтүөлүүр сир ханна баарын ыйытта. Эрэйдээх эрийсэ сатыыр диэтэхтэрэ буолуо, төбөлөрүн өрө хантатан туора хааман биэрдилэр. Эйигин кытта кэпсэппэппит диирдии тутуннулар. Дьиҥэ, киниттэн икки-үс эрэ сыл балыс быһыылаахтар. Ньургун ити оҕолордооҕор элбэҕи көрбүт-билбит буолан, аҕа саастаах киһи курдук сананна. Ол да иһин буолуо, тоҥуй, улахамсык кыргыттарга кыыһырыахтааҕар мичээрдиир киһи буолан биэрдэ. “Бырастыы гыныҥ”,— диэт, аһара түһэн сиэлэ турда. Сөтүөлүүр күөллэрин дьонтон ыйдаран син булла. Былыттаах, тыаллаах күн буолан, сөтүөлээччи аҕыйах. Кыракый уолаттар далаһаттан баҕа курдук ууга бар гына ыстаналлар. Онтон тоҥон ибигирэһэн, тиистэрэ лаһыгыраһан тахсаат, кумахха сытынан кэбиһэллэр. Кинилэртэн тэйиччи мааны таҥастаах кыыс кинигэ ааҕа олорор. Били улахамсык кыргыттара манна кэлбиттэр эбит. Күҥҥэ сыламныы сыталлар. Оо, эйэлээх олох оҕолоро барахсаттар чыычаах курдук-чыбыгыраһан, күлэн-үөрэн күлүмнэһэн кэрэлэр даҕаны диэтэҕиҥ! Ньургун ырбаахытын, спортивнай ыстаанын, наскылаах кроссовкаларын сүр түргэнник уһулла. Сибиэһэй салгыҥҥа өрөкүйэн, күүскэ тыыллаҥнаан ылла. Сүллэстибит былчыҥнара түллэҥнэһэ түстүлэр. — Хайыа, эһиги манна кэлэ охсубут эбиккит дии. Уу тымныы дуу?— Ньургун бастакы холус сыһыантан кыргыттарга өһүргэммэтэҕин биллэрдэ. Кинилэр бу сырыыга культурист курдук быһыылаах-таһаалаах уол ыйытыытыгар, үөннээхтик да буоллар, син хардардылар. — Бэйэҥ бил ээ. Эбэтэр лучше физзалга тиийэн штангата анньыалаа. Ол ордук буолуо, һы-һы. Ой! Сүрдээх драчун быһыылаах. Шрам бөҕөлөөх эбит. — Сөп-сөп өйдөөтүм. Эһиги сүбэҕитинэн туһаныаҕым. — Ньургун далаһаҕа түргэнник элээрэн тиийдэ. Эмискэ үөһэ өрө ыстанна. Чыпчылыйыах бэтэрээ өттүгэр салгыҥҥа иккитэ эргийээт, ууга чол гынан хаалла. — Хайа доо, көрдүгүт дуо? Көрдүгүт дуо? Мощнайдык ыстанна дии?— Кыра уолаттар сөҕө-махтайа аймана түстүлэр. Кыргыттар мах бэрдэрэн, бэйэ-бэйэлэрин көрсөн ыллылар. Уоллара отучча метрэлээх көлүччэни умсан туораата. Онтон харбаан күдээриҥнэттэ. Дельфин курдук салгыҥҥа өрө күөрэйэ-күөрэйэ умсаахтана оонньоото. Бары бэркиһээтилэр. “Туох сүрдээх эр бэрдэй?”— дэстилэр. Бэл, кинигэлээх кыыс ытыһын таһынна. Киэҥ харахтара тырмынаһа түстүлэр. — Эн ханна итинник мощнайдык умсарга, харбыырга үөрэммиккиний?— Ньургун кытыыга тахсыбытыгар өгүрүк-төгүрүк көрүтэлээбит эмдэй-сэмдэй бэдиктэр төгүрүйэн кэбистилэр. — Элбэхтик сөтүөлүөххэ наада.— Ньургун уолаттар төбөлөрүн имэрийэн ылбахтаата. кырачааннар өс киирбэх ууга ыстанан киирдилэр. Аны били улахамсык кыргыттара үрүт үөһэ ыйыт да ыйыт буоллулар. — Хантан кэллиҥ? — Мэҥэттэн. — Аатын кимий? Аа, секрет да? — Ньургун. — Ньургун Боотур штоли? һы-һы. — Суох. Ньургун эрэ. — Ну ладно, а рост какой? — 1 метр 70 см. — О, мда. Жаль. Тугу үлэлиигин? — Армияттан кэлбитим ый да буола илик. Бэйэм суоппар идэлээхпин. — Ытык Күөлгэ тоҕо кэллиҥ? — Убайбар күүлэйдии уонна… ойох көрдөнө. — Фу, пахай-пахай. Ойох буола-буола. Саатар, невеста көрдөнө диэ ээ. һы-һы. — Бээрэ, бу хайдаҕый? Улахан киһини кытта хайдах итинник кэпсэтэҕитий? Сибилигин директорга баран үҥсүөм, — диэбитинэн хатыҥ таһыгар кинигэ ааҕа олорбут кыраһыабай кыыс ойон турда. Сытыытык сабыта саҥарталаан күндү күлүүк барахсаттары түргэнник уоскутта. — Остолобуой ханна баарый? — Ньургун солуута суох тыллаһар оҕолортон быыһаабыт кыыһыттан ыйытта. — Барыахха, мин аара көрдөрүөм. Ол эрээри бастаан билсиһиэххэ. Мин Сардаана диэммин.
Салгыыта тахсан иһиэҕэ
1
Сайыҥҥы күн үөрэ мичиҥниир. Ньургун ситэн-хотон, тил-лэн, сүрдээҕин кэрэтийэн турар айылҕалаах бөһүөлэги астына көрдө. Эчи, чуумпутун, салгына ырааһын. Киһи эрэ кэрэхсиир дойдута быһыылаах. Маннык дойдуга убайа, Бааска, кэргэннээх, икки оҕолоох киһи, олохсуйан олоруох да эбит. Ону баара, арыгыһыт буолан, атах-балай кэрэдэхтии сырыттаҕа. Саатар, оҕолорун да туһунан санаабат буоллаҕа. Дьэ буолар да
— Кыыс нап-нарын илиитин уолга утары уунна.эбит. Оскуолаҕа үөрэнэр кэмнэригэр сытыы-хотуу, бастыҥ үөрэнээччи этэ. Ол бэйэтэ туох ааттаах хара кырыыһыгар түбэспитэ буолла?
Ньургун гостиницаны түргэнник булла. Вахтер суох. Эдэр
дьахтар муоста сууйа сылдьар. Кэпсэтээри чугаһаан көрбүтэ,
үчүгэйкээн сэбэрэлээх, нарын бэйэлээх кыыс буолан биэрдэ.
Ньургун холостуой киһи сиэринэн сэргэхсийэ түстэ. “Бу дойдуга, оннооҕор, уборщицалара маннык тырымнас бэйэлээх буоллахтара дуу?”— уол мүчүҥнээн ылла. Вахтер дьахтар тиийэн кэллэ.
Ньургун хоһугар киирэн сытынан кэбистэ. Самолет
тыаһыттан төбөтө куугунас буолбут. Сөтүөлээн сылайбытын
сайгыы охсуон баҕарда. Спортивнай суумкатыгар соттор, мыыла уктан таһырдьа ыстанан таҕыста. Тугу эрэ ботугураһа-ботугураһа күлэн чачыгыраһар кыргыттары ситтэ. Сөтүөлүүр сир ханна баарын ыйытта. Эрэйдээх эрийсэ сатыыр диэтэхтэрэ буолуо, төбөлөрүн өрө хантатан туора хааман биэрдилэр.
Эйигин кытта кэпсэппэппит диирдии тутуннулар. Дьиҥэ, киниттэн икки-үс эрэ сыл балыс быһыылаахтар. Ньургун ити оҕолордооҕор элбэҕи көрбүт-билбит буолан, аҕа саастаах киһи курдук сананна. Ол да иһин буолуо, тоҥуй, улахамсык кыргыттарга кыыһырыахтааҕар мичээрдиир киһи буолан биэрдэ.
“Бырастыы гыныҥ”,— диэт, аһара түһэн сиэлэ турда.
Сөтүөлүүр күөллэрин дьонтон ыйдаран син булла. Былыттаах, тыаллаах күн буолан, сөтүөлээччи аҕыйах. Кыракый уолаттар далаһаттан баҕа курдук ууга бар гына ыстаналлар.
Онтон тоҥон ибигирэһэн, тиистэрэ лаһыгыраһан тахсаат, кумахха сытынан кэбиһэллэр. Кинилэртэн тэйиччи мааны таҥастаах кыыс кинигэ ааҕа олорор. Били улахамсык кыргыттара манна кэлбиттэр эбит. Күҥҥэ сыламныы сыталлар. Оо,
эйэлээх олох оҕолоро барахсаттар чыычаах курдук-чыбыгыраһан, күлэн-үөрэн күлүмнэһэн кэрэлэр даҕаны диэтэҕиҥ!
Ньургун ырбаахытын, спортивнай ыстаанын, наскылаах
кроссовкаларын сүр түргэнник уһулла. Сибиэһэй салгыҥҥа
өрөкүйэн, күүскэ тыыллаҥнаан ылла. Сүллэстибит былчыҥнара түллэҥнэһэ түстүлэр.
— Хайыа, эһиги манна кэлэ охсубут эбиккит дии. Уу тымныы дуу?— Ньургун бастакы холус сыһыантан кыргыттарга өһүргэммэтэҕин биллэрдэ. Кинилэр бу сырыыга культурист курдук быһыылаах-таһаалаах уол ыйытыытыгар, үөннээхтик да буоллар, син хардардылар.
— Бэйэҥ бил ээ. Эбэтэр лучше физзалга тиийэн штангата анньыалаа. Ол ордук буолуо, һы-һы. Ой! Сүрдээх драчун быһыылаах. Шрам бөҕөлөөх эбит.
— Сөп-сөп өйдөөтүм. Эһиги сүбэҕитинэн туһаныаҕым. — Ньургун далаһаҕа түргэнник элээрэн тиийдэ. Эмискэ үөһэ өрө
ыстанна. Чыпчылыйыах бэтэрээ өттүгэр салгыҥҥа иккитэ эргийээт, ууга чол гынан хаалла.
— Хайа доо, көрдүгүт дуо? Көрдүгүт дуо? Мощнайдык ыстанна дии?— Кыра уолаттар сөҕө-махтайа аймана түстүлэр.
Кыргыттар мах бэрдэрэн, бэйэ-бэйэлэрин көрсөн ыллылар.
Уоллара отучча метрэлээх көлүччэни умсан туораата. Онтон
харбаан күдээриҥнэттэ. Дельфин курдук салгыҥҥа өрө
күөрэйэ-күөрэйэ умсаахтана оонньоото. Бары бэркиһээтилэр.
“Туох сүрдээх эр бэрдэй?”— дэстилэр. Бэл, кинигэлээх кыыс
ытыһын таһынна. Киэҥ харахтара тырмынаһа түстүлэр.
— Эн ханна итинник мощнайдык умсарга, харбыырга
үөрэммиккиний?— Ньургун кытыыга тахсыбытыгар өгүрүк-төгүрүк көрүтэлээбит эмдэй-сэмдэй бэдиктэр төгүрүйэн кэбистилэр.
— Элбэхтик сөтүөлүөххэ наада.— Ньургун уолаттар төбөлөрүн имэрийэн ылбахтаата. кырачааннар өс киирбэх ууга ыстанан киирдилэр. Аны били улахамсык кыргыттара үрүт үөһэ ыйыт да ыйыт буоллулар.
— Хантан кэллиҥ?
— Мэҥэттэн.
— Аатын кимий? Аа, секрет да?
— Ньургун.
— Ньургун Боотур штоли? һы-һы.
— Суох. Ньургун эрэ.
— Ну ладно, а рост какой?
— 1 метр 70 см.
— О, мда. Жаль. Тугу үлэлиигин?
— Армияттан кэлбитим ый да буола илик. Бэйэм суоппар идэлээхпин.
— Ытык Күөлгэ тоҕо кэллиҥ?
— Убайбар күүлэйдии уонна… ойох көрдөнө.
— Фу, пахай-пахай. Ойох буола-буола. Саатар, невеста көрдөнө диэ ээ. һы-һы.
— Бээрэ, бу хайдаҕый? Улахан киһини кытта хайдах итинник кэпсэтэҕитий? Сибилигин директорга баран үҥсүөм, — диэбитинэн хатыҥ таһыгар кинигэ ааҕа олорбут кыраһыабай кыыс ойон турда. Сытыытык сабыта саҥарталаан күндү күлүүк барахсаттары түргэнник уоскутта.
— Остолобуой ханна баарый? — Ньургун солуута суох тыллаһар оҕолортон быыһаабыт кыыһыттан ыйытта.
— Барыахха, мин аара көрдөрүөм. Ол эрээри бастаан билсиһиэххэ. Мин Сардаана диэммин.